ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା ନିବନ୍ଧ
Answers
Answer:
ଆମର ଏହି ବିଶାଳ ପୃଥିବୀ ଏକ ଉନ୍ନତ ଓ ସଭ୍ୟମାନବ ସମାଜର ବାସସ୍ଥାନ ଅଟେ । ମନୁଷ୍ୟର ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ଵରେ ପ୍ରକୃତିର ବିଭିନ୍ନ ଉପାଦାନଯଥା – ଜଳ, ସ୍ଥଳ, ବାୟୁ, ସହିତ ଉଦ୍ଭିଦ ଓ ପ୍ରାଣୀଜଗତ ତାକୁ ଘେରି ରହିଛି । ଏଗୁଡିକ ସାମଗ୍ରିକ ଭାବରେ ଯେଉଁ ଅବସ୍ଥା ସୃଷ୍ଟି କରିଥାନ୍ତି ତାହାକୁ “ ପରିବେଶ “ କୁହାଯାଏ । ପରିବେଶ ହିଁ ମନୁଷ୍ୟ ଜୀବନ ଓ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ । ମନୁଷ୍ୟ ସୁସ୍ଥ ନିରାମୟ ଜୀବନ ପାଇଁ ଏହି ପରିବେଶର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇନପାରି ବହୁପ୍ରାଣୀ ଧରାବକ୍ଷର କ୍ରମେ ନିଃଶେଷ ହୋଇଛନ୍ତି । ମନୁଷ୍ୟ ନିଜର ବୁଦ୍ଧି ଓ ସୃଜନୀ ଶକ୍ତି ବଳରେ ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଦ୍ଭୁତପୂର୍ବ ଉନ୍ନତି କରି ଚାଲିଛି । ତେଣୁ ମନୁଷ୍ୟ ସଭ୍ୟତାର କ୍ରମୋନ୍ନଟିର ଇତିହାସ ହିଁ ବିଜ୍ଞାନର ଇତିହାସ , ଯେଉଁଥିରେ ପରିବେଶ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି । ଜୀବନର ଅଭିବୃଦ୍ଧି , ବଂଶବୃଦ୍ଧି ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ କିମ୍ବା ପରୋକ୍ଷ ଭାବରେ ଏହି ପରିବେଶ ଦ୍ଵାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ହୋଇଥାଏ ।
“ ପରିବେଶ “ କହିଲେ କୌଣସି ସ୍ଥାନର ବେଷ୍ଟିତ ବା ପାରିପାର୍ଶ୍ଵିକ ଅବସ୍ଥା କୁ ବୁଝାଏ । ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଆମ ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ଵରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ପ୍ରକୃତିକ ଓ କୃତିମ ଉପାଦାନଗୁଡିକର ସମଷ୍ଟିଗତ ପ୍ରଭାବ ଯାହାକି ସଜୀବମାନଙ୍କର ଜୀବନଧାରଣ ପ୍ରଣାଳୀ ସାଙ୍ଗରେ ଓତଃପ୍ରୋତଃ ଭାବେ ଜଡିତ ।
ବୈଜ୍ଞାନିକ ସି ସି ପାର୍କ (୧୯୮୦) ଙ୍କ ମତରେ ପରିବେଶ ହେଉଛି “ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ଓ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ସମୟରେ ମନୁଷ୍ୟର ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ଵରେରେ ଥିବା ସାମଗ୍ରିକ ଅବସ୍ଥା । “
ପରିସର ଓ ଗୁରୁତ୍ଵ
ବିଂଶ ଶତାଦ୍ଦୀରେ ଉଦ୍ଭିଦ ବିଆଇଟି ଏବଂ ପ୍ରାଣୀ ବିଆଇଟି ମାନେ ପରିବେଶ ବିଜ୍ଞାନକୁ କେବଳ ଉଦ୍ଭିଦ ପରିସଂସ୍ଥା ଏବଂ ପ୍ରାଣୀ ପ୍ରାୟସଂସ୍ଥା ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ ରଖୁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଆଧୁନିକ ପରିବେଶବିତ ମାନେ ଅନୁଭବ କଲେ ଯେ ଏହି ଦୁଇ ଶ୍ରେଣୀର ଜୀବମାନେ ପରସ୍ପରଠାରୁ ପୃଥକ ନୁହନ୍ତି ବରଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜୀବର ଏହି ପରିବେଶ ସହିତ ନିବିଡ ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ଯୁଗରେ ପରିବେଶ ବିଜ୍ଞାନର ପରିସର ଅତ୍ୟନ୍ତ ବ୍ୟପାକ । ଭୂଗୋଳ, ଅର୍ଥନୀତି, ରାଜନୀତି, ସମାଜତତ୍ତ୍ଵ ଆଦି ବିଭିନ୍ନ ବିଭାଗ ସହିତ ଓତଃପ୍ରୋତଃ ଭାବେ ଜଡିତ । ସେହି ବିଭାଗ ଗୁଡିକ ହେଲା - ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନ , ପ୍ରାଣୀ ବିଜ୍ଞାନ ଜୀବ ବିଜ୍ଞାନ , ଏକକୋଷୀ ପ୍ରାଣୀ ବିଜ୍ଞାନ , ପକ୍ଷୀବିଜ୍ଞାନ ଇତ୍ୟାଦି । ଜୀବବିଜ୍ଞାନର କେତେକ ବିଶେଷ ବିଭାଗ ସହିତ ମଧ୍ୟ ପରିବେଶ ବିଜ୍ଞାନର ବିଶେଷ ଧରଣର ସମଦ୍ଧ ରହିଛି ।
ବାୟୁ , ଜଳ , ଶବ୍ଦ ଓ ତାପ ପ୍ରଦୂଷଣ ଯୋଗୁଁ ପରିବେଶ ପ୍ରଦୂଷିତ ହେଉଛି ବୋଲି ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରାଇବା ।
ପରିବେଶ ବିଜ୍ଞାନର ବହୁବିଧି ସ୍ୱରୂପ
ବର୍ତ୍ତମାନ ଯୁଗରେ ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପରିବେଶ ବିଜ୍ଞାନ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ନୈତିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ରହିଛି ଯାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ପୃଥିବୀର ସମସ୍ତ ଲୋକଙ୍କୁ ଭୂଗୋଳିକୀୟ ବାସିନ୍ଦା ଭାବରେ ଦୃଢ ନିବନ୍ଧ କରିବା । ତେଣୁ ସାଧାରଣ ଭାବରେ ତିନି ପ୍ରକାର ବିଜ୍ଞାନର ସମଷ୍ଟିରେ ହିଁ ପରିବେଶ ବିଜ୍ଞାନର ସୃଷ୍ଟି ।
ଏହା ନ ହେଲେ, ଆଜିର ସଭ୍ୟତା ଖୁବ ଶୀଘ୍ର ଧ୍ଵଂସ ହୋଇଯିବାର ଆଶଙ୍କା ସତ୍ୟରେ ପରିଣତ ହୋଇଯାଇପରେ, ସେଥିପାଇଁ ଜନସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଜୁନମାସ ୫ ତାରିଖକୁ “ ବିଶ୍ଵ ପରିବେଶ ଦିବସ “ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି ।
ପରିବେଶ ଏକ ମୌଳିକ ଆବରୋଧ । ପରିବେଶ ହେଉଛି ଏକ ବୃହତ୍ତମ ଭାବଧାରା । ଏହା ଆମ ପରିବେଷ୍ଟନୀରେ ରହିଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ପ୍ରାକୃତିକ ତଥା କୃତ୍ରିମ ଦ୍ରବ୍ୟାଦିକୁ ବୁଝାବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଜୀବନଧାରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଇତ୍ୟାଦିକୁ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ କିମ୍ବା ପରୋକ୍ଷଭାବରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରି ପ୍ରକୃତିର ଭାରସାମ୍ୟ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
ଲେଖା ଏବଂ ପ୍ରାପ୍ତି -ଡକ୍ଟର ମନୋରମା ପତ୍ରୀ