ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ
Answers
ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਣ ਤੋਂ ਭਾਵ ਸ਼ਹਿਰੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਬਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ, ਪਿੰਡ ਦੀ ਜੀਵਨ ਜਾਂਚ, ਸਹੂਲਤਾ, ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸੰਬੰਧ ਜਦੋਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਾਂਗ ਜਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ‘ਪਿੰਡਾਂ’ ਦਾ ਪਿੰਡ ਹੀ ਰਹਿਣਾ ਭਾਵ ਕਿ ਇੱਕ ਪਿਡ ਆਪਣੀ ਹੀ ਥਾਂ ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਰਤਮਾਨ ਯੁੱਗ ਦੇ ਹਰ ਵਿਕਸਿਤ, ਅਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਲਹਿਰ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਕਰਣ ਵਿੱਚ ਉਦਯੋਗਿਕ, ਵਿਕਾਸ, ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਸਾਧਨਾਂ ਤੇ ਸੰਚਾਰ ਸਾਧਨਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਅਕਸਰ ਤਜਾਰਤੀ ਰੁਚੀਆਂ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਲਾਸਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਣ, ਉਦਯੋਗੀਕਰਣ, ਪੱਛਮੀਕਰਨ, ਯੂਰਪੀਕਰਨ ਜਾਂ ਮਸ਼ੀਨੀਕਰਣ ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦ ਅ0ਰ9ਜ85ਸਲ ਵਿੱਚ ਸਭਿਆਚਾਰੀਕਰਨ ਦੇ ਹੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੱਖਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
Answer:
ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਦੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਮਿਸ਼ਰਤ ਅਰਥਚਾਰੇ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਨਾਲ, ਜਿਸਨੇ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। 1901 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸ਼ਹਿਰੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਵੱਸਦੀ ਆਬਾਦੀ 2001 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ 11.4% ਸੀ, [1] ਵਧ ਕੇ 28.53% ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਵਰਲਡ ਬੈਂਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਵੇਲੇ ਇਹ 2017 ਵਿਚ 34% ਹੈ। [2] ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਅਨੁਸਾਰ, 2030 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ 40.76% ਆਬਾਦੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਸਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। []] ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਨਾਲ, 2050 ਤੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਅਬਾਦੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰੇਗਾ। []]
ਮੁੰਬਈ ਨੇ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪੇਂਡੂ-ਸ਼ਹਿਰੀ ਪਰਵਾਸ ਵੇਖਿਆ. [ਮੁੱਖ ਦੇਖੋ] ਮੁੰਬਈ, ਸਾਲ 2018 ਵਿਚ, 22.1 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਆਬਾਦੀ ਪੱਖੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮਹਾਂਨਗਰ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ 28 ਮਿਲੀਅਨ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ. ਸਾਲ 2011 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ 4.1% ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਨਾਲ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਦੀ ਦਰ ਵੇਖੀ ਗਈ.