ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸ਼ਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਿੰਨਵੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ
Answers
Answer:
ਸ਼੍ਰੀ ਲਾਲ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਜਨਮ 2 ਅਕਤੂਬਰ 1904 ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਾਰਾਣਸੀ ਤੋਂ ਸੱਤ ਮੀਲ ਦੂਰ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਰੇਲਵੇ ਕਸਬੇ ਮੁਗਲ ਸਰਾਏ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਉਦੋਂ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਲਾਲ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸਿਰਫ਼ ਡੇਢ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ, ਜੋ ਕਿ ਅਜੇ ਉਮਰ ਦੇ 20ਵਿਆਂ ‘ਚ ਸਨ, ਆਪਣੇ ਤਿੰਨਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਘਰ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਰਹਿਣ ਲੱਗੇ।
ਲਾਲ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੇ ਛੋਟੇ ਕਸਬੇ ‘ਚ ਕੋਈ ਖ਼ਾਸ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਗ਼ਰੀਬੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਭਰਿਆ ਰਿਹਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਕੋਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਜਾ ਸਕਣ। ਨੰਨ੍ਹੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਹਰ ਰੋਜ਼ ਬਿਨਾ ਜੁੱਤੀ ਤੋਂ ਸਕੂਲ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਗਲੀਆਂ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸੜ ਰਹੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ।
ਜਿਉਂ-ਜਿਉਂ ਲਾਲ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਵੱਡੇ ਹੁੰਦੇ ਗਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸ਼ਿਕੰਜੇ ‘ਚੋਂ ਅਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵੱਲ ਵਧਦੀ ਗਈ। ਉਹ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਵਲੋਂ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰਾਜ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਦੀ ਕੀਤੀ ਨਿਖੇਧੀ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ। ਲਾਲ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਉਦੋਂ ਸਿਰਫ਼ 11 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਅੱਗੇ ਆ ਸਕਦੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ਼ ‘ਚ ਜਨਮ ਲੈ ਚੁੱਕੀ ਸੀ।
ਲਾਲ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਉਦੋਂ 16 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਮਿਲਵਰਤਨ ਲਹਿਰ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਸੱਦੇ ਦੇ ਜਵਾਬ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕਦਮ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਛੱਡਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਆਸਾਂ ਟੁੱਟ ਗਈਆਂ। ਪਰਿਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਰਾਹ ‘ਤੇ ਚੱਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ‘ਚ ਕਾਮਯਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਪਰ ਲਾਲ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਮਨ ਬਣਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣਾ ਮਨ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲਦੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਭਾਵੇਂ ਬਾਹਰੋਂ ਨਾਜ਼ੁਕ ਮਿਜ਼ਾਜ਼ ਲਗਦੇ ਸਨ ਪਰ ਅੰਦਰੋਂ ਪੱਥਰ ਵਾਂਗ ਸਖ਼ਤ ਸਨ।
ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿਚ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਦਿਆ-ਪੀਠ, ਜੋ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਣੇ ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾ ਨਾਂਅ ‘ਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਏ। ਇਥੇ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਹਾਨ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਆ ਗਏ। ਵਿਦਿਆ ਪੀਠ ਵਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦੀ ਬੈਚਲਰ’ ਡਿਗਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂਅ ਵਜੋਂ ਵਸ ਗਈ।
Explanation: