Question

1. अघोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रश्नान् उत्तरत
नधाश)
संस्कृत-साहित्ये वाचस्पतिमिश्रः प्रसिद्धो विद्वान् अभवत्। सः बाल्ये एव विवाहितोऽभवत्। तस्य
पत्न्याः नाम भामती आसीत्। भामती पितृगृहे एवावसत्। दुर्दैवयोगात् मिश्रस्य माता दिवंगता।
एतच्छुत्वा भामती पत्यु. सेवायै पितृ-गृहात् तत्रगच्छत् । तदा तस्याः पतिः वाचस्पतिः वेदान्तस्य
टीकायाः रचनायां व्यस्तः आसीत् ? सेवापरायणा भाभती वर्षाणां विंशति पतिम् असेवत । मिश्रः
कदापि ताम् नापृच्छत् यत्व कोडसिः किन्तु सा विदुषी शंकासाधनैः ग्रन्थप्रणयने महती सहायताम्
अकरोत्। एकदा अर्धरात्री दीपस्य तैलम् अवसितम् दीपश्च निर्वाणः अभवत् , तस्मिन्नेव समये टीकापि
सम्पूर्णऽभवत् । नामकरणमेव अवशिष्टमासीत्। सहसा आसनाद् उत्थाय वाचस्पतिः ताम् अपृच्छत्-का
असि त्वम् ? भामती उदतरत्-अहम् आर्यपुत्रस्य भार्या भामती अस्भि , सः तां विदुषी स्वभार्या ज्ञात्वा
आनन्देन चन्द्रिकायाः प्रकाशे टीकाया नाम भामती इति अलिखत्। अद्यं सर्व विद्वांसः भाभत्याः ना
ज्ञानन्ति किन्तु मिश्रस्य नाम विरलाः एव जानन्ति । धन्याः एतादृश्यः सेवापरायणाः भारतीयमहिलाः ।
(1) एक पदेन उत्तरत
1X2-2
(क) वाचस्पतिमिश्रस्य पत्न्याः नाम किम् आसीत ?
(ख) कः संस्कृत साहित्ये प्रसिद्धो विद्वान् अभवत् ?
(2) पूर्णवाक्येन उत्तरत
(क) मिअस्य सेवायै का आगता ?
(ख) वाचस्पतिमिश्रः कस्मिन् कर्मणि व्यस्तः आसीत् ?
1X131
(3) अस्य अनुच्छेदस्य शीर्षकं लिखत
1X333
(4) भाषिक कार्यम् -
(क) भामती वर्षाणां विंशतिं पतिम् असेवत ' अत्र कियापदम् किम् ?
(ख) सेवापरायणा: भारतीयमहिलाः । अत्र विशेषणपदम् किम् अस्ति ?
(ग) विद्वान् ' इत्यस्य शब्दस्य स्त्रीलिंगवाचक शब्दस्य चयनं कुरूत ।
2X234​

Answer 1

Explanation:

निर्वाणः अभवत् , तस्मिन्नेव समये टीकापि

सम्पूर्णऽभवत् । नामकरणमेव अवशिष्टमासीत्। सहसा आसनाद् उत्थाय वाचस्पतिः ताम् अपृच्छत्-का

असि त्वम् ? भामती उदतरत्-अहम् आर्यपुत्रस्य भार्या भामती अस्भि , सः तां विदुषी स्वभार्या ज्ञात्वा

आनन्देन चन्द्रिकायाः प्रकाशे टीकाया नाम भामती इति अलिखत्। अद्यं सर्व विद्वांसः भाभत्याः ना

ज्ञानन्ति किन्तु मिश्रस्य नाम विरलाः एव जानन्ति । धन्याः एतादृश्यः सेवापरायणाः भारतीयमहिलाः ।