Question

1) क्षेत्रभेटी दरम्यान प्रश्नावलीचे महत्त्व विशद करा.​

Answer 1

Answer:

प्रकल्पासाठी आवश्यक असलेली माहिती ही संदर्भ साहित्य, निरीक्षणे, प्रयोग, सर्वेक्षण अशा वेगवेगळ्या पद्धतीने मिळवता येते. यापूर्वीच्या भागामधून आपण सर्वेक्षण कसं करावं, याविषयी माहिती घेतली. सर्वेक्षण दोन प्रकारे केलं जातं. पहिला प्रकार म्हणजे क्षेत्रअभ्यास तर दुसरा प्रकार म्हणजे प्रश्नावली व मुलाखती हा होय.

प्रकल्पाच्या विषयाच्या संदर्भात समाजातल्या वेगवेगळ्या थरांतील अनेक व्यक्तींकडून जेव्हा माहिती मिळवायची असते, तेव्हा ती प्रश्नावलीच्या माध्यमातून मिळवता येते. विशेषत: पारंपरिक ज्ञान आणि दैनंदिन जीवनात त्याचा केला जाणारा वापर याविषयी माहिती मिळवण्यासाठी ही पद्धत प्रभावीपणे वापरता येते.

Answer 2

प्रश्नावली माहितीला वास्तविक जगाशी जोडण्यात आणि त्यांचे महत्त्व स्पष्ट करण्यात मदत करते.

फील्ड ट्रिपचे कोणते महत्त्वपूर्ण ध्येय असते?

• विद्यार्थ्यांसाठी फील्ड ट्रिप आयोजित करणे हे प्रामुख्याने अनुभव आणि संदर्भित शिक्षण मजबूत करण्याच्या उद्देशाने आहे.
• फील्ड ट्रिप विद्यार्थ्यांना वर्गात शिकत असलेल्या गोष्टी आणि वास्तविक जग यांच्यात संबंध जोडण्यास मदत करतात.
• एक अभ्यास दौरा विद्यार्थ्यांना त्यांच्या अभ्यासाच्या विषयाबद्दल अधिक कौतुकास्पद बनवते आणि ते अभ्यासाचे क्षेत्र उर्वरित जगाशी कसे संवाद साधते हे समजण्यास मदत करते.
• अभ्यास सहली विद्यार्थ्यांना त्यांची क्षितिजे एका क्षेत्राच्या किंवा संस्कृतीच्या मर्यादेपलीकडे विस्तारण्यात मदत करतात.

प्रश्नावली म्हणजे काय?

• प्रश्नावली हे संशोधन साधनाचा एक प्रकार आहे जे माहिती गोळा करण्यासाठी उत्तरदात्यांचे समर्पक प्रश्न विचारते.
• या चाचण्यांमध्ये मुलाखत-शैलीचा दृष्टिकोन आणि एकतर लिखित किंवा बोललेले प्रश्न समाविष्ट आहेत.
• एक उत्कृष्ट सर्वेक्षण अचूक, विश्वासार्ह, संक्षिप्त आणि आकर्षक असावे.
• वैचारिक चौकट वापरून प्रश्नावली तयार करणे, स्पष्टता आणि प्रासंगिकतेसाठी प्रत्येक प्रश्नाचे परीक्षण करणे आणि प्रक्रियेच्या शेवटी तुम्ही कराल त्या विश्लेषणाचे नियोजन करणे महत्त्वाचे आहे.

#SPJ3