Question

2) श्रवण-कौशल्य सुधारण्याचे उपाय सविस्तर नमूद करा.​

Answer 1

Answer:

कानावर सहज पडणारे ध्वनी म्हणजे ऐकणे तर विशिष्ट हेतूने लक्ष देऊन ऐकणे म्हणजे श्रवण. कान उघडे, पण विचार, मन दुसरीकडे असेल तर कानात काही शिरत नाही, म्हणजेच जे ऐकतो त्याचे आकलन होत नाही. एकाच वेळी अनेक ठिकाणी अनेक आवाज होत असतात, त्यातून आपणास हवे तेवढेच आवाज आपण ऐकतो, लक्षात ठेवतो.

शिक्षण प्रक्रियेत श्रवणाला अनन्यसाधारण महत्त्व आहे. भाषा, समाजशास्त्र यांसारखे विषय आपण बव्हंशी श्रवणाद्वारे शिकतो. श्रवणाला दृक् माध्यमाची जोड असेल तर आकलन सोपे होते. खास करून गणित, विज्ञान, भूगोल यांसारख्या विषयांना ही गोष्ट लागू होते.

आंधळी कोशिंबीरसारखा खेळ ज्यात स्पर्शाने अथवा आवाजाने वस्तू, व्यक्ती ओळखल्या जातात, शाळा भरताना बाळगलेले मौन, यांतून श्रवण शक्ती विकसित होत असतात. आपल्या शिक्षणपद्धतीत जशी इयत्ता वाढते तसतसा व्याख्यान पद्धतीचा वापर वाढत जातो.