Question

3 कष्टकरी लोकांच्या जीवनाविषयी तुमच्या भावना स्पष्ट करा
​

Answer 1

Answer:

गुन्हा करणार आहे॥

अशा शब्दांत श्रमिक, कष्टकरी आणि कामगारांच्या वेदना कवितेतून मांडत शब्दाशब्दांतून क्रांतीची बीजे पेरणारे ज्येष्ठ कविवयर्र् नारायण सुर्वे यांनी गोड, गुलाबी भावभावना आणि शृंगार आदी परंपरागत पठडीतून मराठी काव्याला मुक्त करीत रोजच्या जगण्यातील जिते-जागते संघर्षमय वास्तव साध्या आणि थेट शब्दांत मांडणार्‍या वास्तववादी काव्यरचना करण्याची अजरामर कामगिरी बजावली. कामगार, कष्टकरी, वंचित वर्गांच्या व्यथा आणि वेदनांना धारदार शब्दरूप देणार्‍या नारायण सुर्वे या थोर कवीच्या जाण्याने कवितेचे ‘ब्रह्म’ लोपल्याची शोकसंवेदना सर्वच स्तरांतून व्यक्त होत आहे.

दोन दिवस वाट पाहण्यात गेले, दोन दु:खात गेले| हिशेब करतो आहे, आता किती राहिलेत डोईवर उन्हाळे ॥

शेकडो वेळा चंद्र आला, तारे फुलले, रात्र धुंद झाली| भाकरीचा चंद्र शोधण्यातच जिंदगी बर्बाद झाली ॥

हे हात माझे सर्वस्व, दारिद्र्याकडे गहाणच राहिले | कधी माना उंचावलेले, कधी कलम झालेले पाहिले ॥

हरघडी अश्रू वाळविले नाही, पण असेही क्षण आले | तेव्हा अश्रूच मित्र होऊन सहाय्यास धावून आले ॥

सर्वसामान्यांच्या आयुष्याचे यापेक्षा प्रभावी आणि वास्तववादी वर्णन काय असू शकणार? नारायण सुर्वे स्वत: जे आयुष्य जगले, तेच त्यांच्या काव्यातून प्रगट झाले. कामगार वस्तीत, कामगारांच्या सान्निध्यात, कामगाराचा मुलगा म्हणून आणि कामगार म्हणून जगलेले जीवन अतिशय दाहकपणे मांडणारे असे एकमेवाद्वितीय कवी म्हणजेच फक्त आणि फक्त नारायण सुर्वेच होय!

अपमान, अवहेलना आणि आत्मवंचना यांचीच त्यांना जीवनप्रवासात सोबत. असा माणूस आत्मानुभवातून जे साहित्य प्रसवतो, त्यात ह्या दु:खाचे विदारक दर्शन असणारच असणार! पण त्यांचं वेगळेपण आणि थोरपणही हेच की, त्यांनी या कटुतेचा मळ आपल्या साहित्यात येऊ दिला नाही, उलट आपली आत्मपरता ही कामगारांच्या ‘आम्ही’ या समूहात विलीन करून टाकली आणि समष्टीची वेदना स्वत:ची म्हणून मांडली. कष्ट आणि जगण्यासाठी केलेल्या संघर्षातून सुर्वे यांनी मराठी काव्याला नवा सूर मिळवून दिला. त्यांनी कवितेतून, आपल्या काव्यातून जाती-पातीचा कधीही पुरस्कार केला नाही. मराठी कवितेला सामाजिक भान आणले. झोपडपट्टीपासून विद्यापीठापर्यंत, बुद्धिजीवींपासून ते रसिकांपर्यंत आणि शिक्षितांपासून ते अशिक्षित कामकर्‍यांपर्यंत त्यांना मान्यता मिळाली. त्यांच्या असंख्य कविता वाचकांच्या मनात नेहमीच घर करून राहतील; कारण त्यांचे काव्य पदोपदी जीवनाचे वास्तव सांगणार्‍या आहेत आणि या वास्तवाला प्रत्येकाला सामोरे जावेच लागते!नारायण सुर्वे हे स्वत:ला सूर्यकुळातले कवी म्हणायचे. शोषित-कष्टकर्‍यांचे जग साहित्यात प्रस्थापित करताना त्यांनी सूर्याची प्रतिमा सतत वापरली. या प्रतिमेची नुसती द्वाहीच फिरवली नाही, तर ती प्रस्थापित करण्याचा जिवंत प्रयत्न केला. हे सूर्यतेज साहित्यात आता अधिक प्रखर झाले आहे. सोलापूरचे प्रसिद्ध शाहीर अमर शेख यांनी डफावर कष्टकर्‍यांच्या भावना प्रभावीपणे प्रकट करीत नारायण सुर्वेंच्या कविता अनेक ठिकाणी सादर केल्या आहेत. कामगार चळवळीतील तुटलेला, फाटलेला माणूस त्यांच्या कवितेमध्ये आला. तो नुसताच कवितेत आला नाही, तर त्या कवितांचा तो नायक होता; त्यामुळे प्रत्येकालाच या कविता आपल्याशा वाटू लागल्या.जन्मत:च ‘अनाथ’ झालेला हा मुलगा गंगाराम कुशाजी सुर्वे यांना सापडला. हे गंगाराम सुर्वे मुंबईच्या इंडिया वुलन मिलमध्ये साचेवाले म्हणून काम करीत आणि त्यांच्या पत्नी काशीबाई या कमला मिलमध्ये काम करीत. या दाम्पत्याने हे सापडलेले मूल घरी आणले आणि सुर्व्यांना नवा जन्म व नारायण हे नाव दिले. सुर्वे यांनी आपल्या या अनाथपणाची नाळ थेट संत कबिरांशी जोडून घेतली होती. कबीरही त्यांच्या मातापित्याला टाकून दिलेल्या अवस्थेत सापडले होते. एका विणकरानेच त्यांचाही प्रतिपाळ केला आणि ‘कबिरा खडा बाजार में लिए लूकाठी हाथ’ असे म्हणत आपले भणंगपण साजरे करीत एक युगविधान करणार्‍या कवीमध्ये ते परावर्तित झाले. सुर्वे देखील नेहमी आपल्या भाषणात संत कबिरांची साक्ष काढत, पुरावा देत आणि त्यांच्या व आपल्या अनाथपणाचा एकत्रित उल्लेख करीत साम्यभाव प्रकट करीत. नारायण सुर्वे यांनी संतकवीच्या भाषेत साम्यवादी विचारांची कविता लिहिली. आपले क्रांतिकारी विचार त्यांनी तुकाराम आणि सावता माळी यांच्याप्रमाणे सोप्या व बोलीभाषेत प्रभावीपणे मांडले. जीवनभर अनुभवलेले दु:ख आणि आसपासची परिस्थिती त्यांनी

‘ना घर होते, ना गणगोत, चालेन तेवढी पायाखालची जमीन होती|

दुकानांचे आडोसे होते, मोफत नगरपालिकेची फुटपाथ खुलीच होती ॥

Explanation:

plz thanks my answer and mark as brilliant.