8. पेशी म्हणजे काय?
Answers
Answer:
सजीवतेचे सर्वात लहान एकक म्हणजे पेशी आहे. पेशी ही एका संपूर्ण सजीवाप्रमाणे (संघटित पेशी स्तर सजीव/Organism प्रमाणे) स्वतंत्र, पेशी स्तरावर असताना सगळी कार्ये करू शकते. जसे अन्नघटकांचे विघटन, चयापचय, टाकाऊ घटकांचे उत्सर्जन, श्वसन, पुनरुत्पादन इत्यादी. त्याखालील कोणत्याही स्तरावर जसे रेणूस्तर, अणूस्तरावर जीवन सदृश्य प्रक्रिया दिसून येत नाहीत म्हणून पेशीला सजीव एकक म्हणतात
जेव्हा हीच पेशी संघटित होऊन संघटित पेशीस्तर सजीव (ऑर्गनिसम) बनते तेव्हा तिचे उतीपातळीवर (टिस्यु लेव्हल वर) कार्य निश्चित केले जाते व वेगवेगळी कामे वेगवेगळ्या उतींद्वारे (विशिष्ट कार्य असणारे पेशीसमूह) घडवून आणली जातात. जसे हृदयाच्या पेशी/उती आकुंचन-प्रसरण करण्याचीच क्रिया (निश्चित क्रिया) करतात, त्वचेच्या पेशी ठराविक कामेच करतात, चेतापेशी (नर्व सेल्स) संकेतांचे (सिग्नल्सचे) दळणवळण करतात. रक्तपेशी श्वासोच्छवास, अन्नघटक आणि टाकाऊ पदार्थांचे ईप्सितस्थळी वहन करतात, जननपेशी प्रजननास कार्यतत्पर असतात इत्यादी
Explanation:
Happy learning ✌️
सेल:
- रॉबर्ट हूक यांनी 1665 मध्ये सेलचा शोध लावला. रॉबर्ट हूक यांनी कंपाऊंड सूक्ष्मदर्शकाखाली बाटलीच्या कॉर्कचा तुकडा पाहिला आणि त्यांना लहान खोल्यांची आठवण करून देणारी वजा रचना दिसली. परिणामी, त्याने या “खोल्यांना” सेल असे नाव दिले. तथापि, त्याच्या कंपाऊंड मायक्रोस्कोपमध्ये मर्यादित वाढ होते, आणि म्हणूनच, त्याला संरचनेत कोणतेही तपशील दिसत नव्हते. या मर्यादेमुळे, हूकने निष्कर्ष काढला की या निर्जीव घटक आहेत.
- नंतर अँटोन व्हॅन लीउवेनहोक यांनी दुसर्या संयुग सूक्ष्मदर्शकाखाली पेशींचे निरीक्षण केले ज्याने अधिक मोठेीकरण केले. यावेळी, त्यांनी नोंदवले होते की पेशी काही प्रकारची हालचाल (गतिशीलता) प्रदर्शित करतात. परिणामी, लीउवेनहोकने निष्कर्ष काढला की हे सूक्ष्म अस्तित्व "जिवंत" होते. अखेरीस, इतर अनेक निरीक्षणांनंतर, या घटकांना प्राणीक्युल असे नाव देण्यात आले.
- जीवशास्त्रात, सर्वात लहान एकक जे स्वतःच जगू शकते आणि जे सर्व जिवंत जीव आणि शरीराच्या ऊती बनवते. सेलमध्ये तीन मुख्य भाग असतात: सेल झिल्ली, न्यूक्लियस आणि सायटोप्लाझम. पेशीचा पडदा सेलभोवती असतो आणि सेलमध्ये जाणारे आणि बाहेर जाणारे पदार्थ नियंत्रित करते. न्यूक्लियस ही सेलमधील एक रचना आहे ज्यामध्ये न्यूक्लियोलस आणि बहुतेक सेलचा डीएनए असतो.
- याच ठिकाणी सर्वाधिक आरएनए बनवले जाते. सायटोप्लाझम हा सेलमधील द्रवपदार्थ आहे. यात गोल्गी कॉम्प्लेक्स, माइटोकॉन्ड्रिया आणि एंडोप्लाज्मिक रेटिकुलमसह विशिष्ट कार्ये असलेले इतर लहान पेशी भाग आहेत. सायटोप्लाझम म्हणजे जिथे सर्वाधिक रासायनिक अभिक्रिया घडते आणि जिथे सर्वाधिक प्रथिने तयार होतात. मानवी शरीरात 30 ट्रिलियन पेक्षा जास्त पेशी असतात.
- पेशी एका पडद्याने वेढलेली असते, ज्याच्या पृष्ठभागावर रिसेप्टर्स असतात. पेशीमध्ये न्यूक्लियस, माइटोकॉन्ड्रिया, एंडोप्लाज्मिक रेटिक्युलम आणि गोल्गी कॉम्प्लेक्ससह अनेक लहान रचना असतात. या सर्वांची सेलमध्ये विशिष्ट कार्ये आहेत.
येथे अधिक जाणून घ्या
https://brainly.in/question/121681
#SPJ3