Question

आज जर महात्मा गांधी असते तर त्यांनी काय केले असते ? या विषयावर ४० मिनिटांचे भाषण
plz plz plz​

Answer 1

इतिहासाचे मर्म सांगताना गांधीजींनी प्रेम हाच मानवतेचा स्थायीभाव असल्याचे आवर्जून सांगितले. वारंवार निर्माण झालेले कलह जर तलवारीच्या जोरावर सोडवले गेले असते तर मानवजात टिकलीच नसती. उलट, ती फोफावते आहे याचा अर्थ मानवी प्रेरणा मुख्यत: प्रेमाचीच आहे, हा त्यांचा सिद्धांत आहे...

    

रामदास भटकळ

इतिहासाचे मर्म सांगताना गांधीजींनी प्रेम हाच मानवतेचा स्थायीभाव असल्याचे आवर्जून सांगितले. वारंवार निर्माण झालेले कलह जर तलवारीच्या जोरावर सोडवले गेले असते तर मानवजात टिकलीच नसती. उलट, ती फोफावते आहे याचा अर्थ मानवी प्रेरणा मुख्यत: प्रेमाचीच आहे, हा त्यांचा सिद्धांत आहे...

'आज गांधीजी असते तर' हा नेहमी पडणारा प्रश्न. तसाच 'गांधींचा आज संदर्भ काय' असाही प्रश्न विचारला जातो. यामागील मानसिकता परस्परविरोधी वाटते याचे कारण गांधी म्हणजे काय यासंबंधीचा गैरसमज. 'माझे जीवन हाच माझा संदेश' असे गांधीजी सांगत. परंतु गांधी एक विचारपद्धती आहे असेही आपण म्हणू शकतो.

पाश्चात्य तत्त्वज्ञानाचा पाया सॉक्रेटिसने प्लेटोमार्फत घातला. गांधीजींनी प्लेटोच्या एका संवादाचा अनुवाद केला होता. हे ग्रीक तत्त्ववेत्ते खोलवर प्रश्न विचारून प्रत्येक शब्द, संकल्पना यांचे मर्म शोधत. गांधीजी आयुष्यभर असाच सत्याचा शोध घेत राहिले. सत्य हे काही परंपरेने वा धर्मग्रंथांनी लिहून ठेवलेले नव्हते. ते प्रत्येकाने वेळोवे‌ळी शोधून काढायचे असते.

ही भूमिका समजून घेतली तर गांधीजी कसे सर्वकालीन आहेत हे चटकन लक्षात येते. सत्याचा शोध हे तर मानवतेचे लक्षण आहे. हा शोध घेताना काही निकष त्यांनी मांडले. अहिंसा हा सर्वांत महत्त्वाचा. इतिहासाचे मर्म सांगताना गांधीजींनी प्रेम हाच मानवतेचा स्थायीभाव असल्याचे आवर्जून सांगितले. वारंवार निर्माण झालेले कलह जर तलवारीच्या किंवा तोफेच्या जोरावर सोडवले गेले असते तर मानवजात टिकलीच नसती. उलट, ती फोफावते आहे याचा अर्थ मानवी प्रेरणा मुख्यत: प्रेमाचीच आहे, हा त्यांचा सिद्धांत. कलहाचे निराकारण करण्यासाठी युद्ध हा एकच उपाय नसून सत्याग्रह हा अधिक प्रभावी पर्याय असू शकतो, हे त्यांनी सिद्ध केले. तेव्हापासून निदान युद्धाकडे पाहण्याची दृष्टी बदलली. अलेक्झांडर किंवा नेपोलियन यांना इतिहास वीरपुरुष मानायचा. अमेरिकेचे प्रेसिडेंट बुश यांनी इराक बेचिराख केला, सद्दामला नाहीसे केले तरी त्यांना कोणी वीरपुरुष मानणार नाही.

गांधीजींच्या किंचित आधी चार्लस् डार्विन यांनी उत्क्रांतिवाद मांडला, प्रामुख्याने जीवशास्त्राच्या दृष्टीने. गांधीजींनी माणसाची पशूंपासून नैतिक उत्क्रांती कशी झाली ते दाखवताना मानवतेचे दोन विशेष सांगितले - सेवा आणि सहनशीलता. हे निकष ध्यानात घेऊन आपण जर समोर आलेले प्रश्न सोडवण्याचा प्रयत्न केला तर आपणच गांधी होऊ शकतो. सत्याग्रहाचे मर्म कशात होते - तर त्यानुसार दोन्ही पक्ष एकमेकांना समजून घेण्याचा प्रयत्न करून निर्णय घेत आणि हा निर्णय दोघांनी मिळून घेतला असल्यामुळे तो टिकण्याची शक्यता जास्त होती. हळूहळू सत्याग्रह हे युद्धापेक्षा अधिक प्रभावी अस्त्र आहे हे स्वीकारले जाऊ लागले.

ही विचारपद्धती आणि हे निकष जर मान्य केले तर आपले आजचे अनंत प्रश्न सोडवण्यात मदत होऊ शकेल, याची जाणीव झाल्यामुळे तर गांधीजींची सारखी आठवण येते. गांधीजींनी या पद्धतीने जे निष्कर्ष काढले ते स्वीकारावे की नाही हा प्रश्न समोर येणारच. जेव्हा आपण शंभर वर्षांपूर्वी लिहिलेले 'हिंद स्वराज' वाचतो तेव्हा त्यातील काही काही निष्कर्षांनी अस्वस्थ होतो. वकील, डॉक्टर आणि रेल्वे यांना गांधीजींनी मोडीत काढावे याचे आश्चर्य वाटते. स्वत: गांधी वकील, त्यांची डॉक्टरी करण्याची सर्वपरिचित आकांक्षा. त्यांनी आफ्रिका, युरोप आणि हिंदुस्थान रेल्वेनेच पालथे घातलेले. तरीही ही टोकाची टीका! म्हणजे त्यांच्या विचारसरणीत काही गोम आहे का? मग आठवते की सत्यापेक्षा सत्याचा आभास निर्माण करण्यावर अवलंबून असते. डॉक्टरांनी रचलेल्या दुष्टचक्राचे वर्णन डॉक्टरांनीच केले आहे. आणि रेल्वेचा फायदा जरी प्रचंड असला तरी गांधीजींनी दाखवून दिलेले निष्कारण प्रवासाचे दुष्परिणाम हेही तितकेच खरे आहेत.

धर्माधिष्ठित राज्यांविषयी गांधीजींनी केलेला आशावाद मात्र त्यांच्या आयुष्यातच खोटा ठरला. एकाच धर्मावर आधारित राज्य असू नाही, असे त्यांना वाटत होते. पण पाकिस्तान आणि इस्रायल ही दोन्ही धर्माधिष्ठित राज्ये त्यांच्या हयातीत जन्माला आली. या मर्यादा लक्षात घेतल्या तरी त्यांच्या विचारपद्धतीतून निघालेले निष्कर्ष चिरकाल

Answer 2

Answer:

1947 में, ऐसे समय में जब मुस्लिम विरोधी अभद्र भाषा सार्वजनिक विमर्श पर हावी हो रही थी, गांधी ने अपने शब्दों को कम नहीं किया था। उन्होंने अनगिनत प्रार्थना सभाओं, भाषणों और लेखों में सामुदायिक सद्भाव, मित्रता और प्रेम के बारे में शक्तिशाली और बार-बार बात की। 1947 में महात्मा गांधी ने केवल शब्दों से नहीं बल्कि कार्यों से दंगा प्रभावित जिलों का दौरा किया, मस्जिदों और शरणार्थी शिविरों को नष्ट कर दिया, स्थानीय लोगों से बात की और सभी पक्षों से शांति बनाए रखने के लिए समझौते की मांग की।

अपने ट्रेडमार्क शांत लेकिन दृढ़ स्वर में, उन्होंने अवैध रूप से जब्त की गई मस्जिदों को उनके समुदाय के मालिकों को वापस करने की मांग की। अमृतसर रेलवे स्टेशन पर काले झंडे और गांधी की मौत, गांधी मुर्दाबाद के नारे के साथ गांधी विचलित नहीं हुए। उन्होंने एक प्रस्ताव का मसौदा तैयार किया, जिसे नवंबर 1947 में अखिल भारतीय कांग्रेस कमेटी की बैठक में पारित किया गया था, जिसमें कहा गया था: “भारत मौलिक एकता का देश रहा है और है और कांग्रेस का उद्देश्य इस महान देश को एक लोकतांत्रिक देश के रूप में विकसित करना रहा है। पूरा। एक। एक धर्मनिरपेक्ष राज्य जहां सभी नागरिकों को उनके धर्म की परवाह किए बिना राज्य की सुरक्षा के लिए पूर्ण अधिकार और समान अधिकार हैं। संविधान सभा ने इसे संविधान के मौलिक सिद्धांत के रूप में अपनाया है। इसलिए इसका सम्मान करना प्रत्येक भारतीय का कर्तव्य है। पचहत्तर साल बाद, यह फिर से 1947 है, लेकिन इससे भी बदतर। क्योंकि यह वर्ष, 1947, चाहे कितना भी रक्तरंजित क्यों न हो, अपने साथ एक स्पष्ट भोर की आशा लेकर आया था। दो पस्त लेकिन नए देशों के पुनर्निर्माण और पुनर्निर्माण की तात्कालिकता ने इसके संस्थापकों, नौकरशाहों और शरणार्थियों को काम करने के लिए प्रेरित किया। क्रोध और गुस्से को नए घरों के निर्माण में लगाया गया, शरणार्थी कॉलोनियां नए पड़ोस, यहां तक कि शहर भी बन गईं।

लेकिन अब हमारे पास एक नई बनी हुई नफरत है, इसकी कुरूपता लाउडस्पीकरों से सुनाई दे रही है, जिस पर इतने सारे बेरोजगार युवा नाचते हैं, सोशल मीडिया पर और रोजमर्रा के व्यवहार में प्रदर्शित होते हैं। यह सवाल कि क्या मुसलमान भारत में समानता के मामले में हैं - हाउसिंग सोसाइटी में, मंदिरों की ओर जाने वाली गलियों और बाजारों में, शैक्षणिक संस्थानों में, राजनीतिक प्रवचन में - फिर से खुल गया है। और जवाब में, गांधी की कांग्रेस चुपचाप तर्क देती है कि हिंदू बहुसंख्यक अब उन लोगों को वोट नहीं देंगे जो इस तरह की नफरत का प्रचार करते हैं। या एक उभरता हुआ विकल्प, आम आदमी पार्टी (आप) इस उम्मीद में रणनीतिक कट्टरता में निवेश कर रही है कि वे अपनी इच्छा से कट्टरता को "बंद" कर सकते हैं।

यह हिन्दी भाषा का प्रश्न है।

हिन्दी भाषा के दो और प्रश्न

1) https://brainly.in/question/4930531

2) https://brainly.in/question/12707257

#SPJ3