अधोलिखितम् अनुच्छेदं पठित्वा प्रश्नान् उत्तरत_ 5 स्वच्छं भारतं प्राय: अधिकांशानां भारतीयानां स्वप्न: अस्ति परं स्वप्नमात्रेण तु स्वच्छता न भविष्यति। वयं सर्वे मिलित्वा अस्यां दिशायां प्रयासं कुर्याम। वयं पश्याम: यत् जना: मार्गेषु अथवा सार्वजनिकेषु स्थानेषु यत्र कुत्रापि अवकरं क्षिपन्ति, किम् इदम उचितम् अस्ति? एतत् न करणीयम् यत: सर्वकार: एकाकी एव इदं कार्यं सफलं कर्तुं न शक्नोति। यदि वयम् अपि सहायतां करिष्याम: जागरूका: च भविष्याम: तदा अयं स्वप्न: अवश्यमेव पूर्ण: भविष्यति।
प्रश्न-१ क स्वच्छं भारतं केषां स्वप्न: अस्ति?
प्रश्न-१ ख जना: मार्गेषु किं क्षिपन्ति?
१ ग वयं किं पश्याम:?
घ अयं स्वप्न: कदा पूर्ण: भविष्यति?
१ ड़ अस्य गद्यांशस्य उचितं शीर्षकं चुनत
Answers
Answer:
प्रश्न 1.
उच्चारण कुरुत
अग्रिमदिने, षड्वादने, अष्टवर्षदेशीया, अनुगृह्णातु, भवत्सदृशानाम्, गृहसञ्चालनाय, व्यवस्थायै, महार्धताकाले, अद्यैवास्याः, करतलवादसहितम्!
उत्तर
स्वयं प्रयास करें।
प्रश्न 2.
एकपदेन उत्तराणि लिखत
(क) गिरिज़ायाः गृहसेविकायाः नाम किमासीत्?
(ख) दर्शनायाः पुत्री कति वर्षीया आसीत्?
(ग) अद्यत्वे शिक्षा अस्माकं कीदृशः अधिकारः?
(घ) दर्शनायाः पुत्री कथं नृत्यति?
उत्तर
(क) दर्शना
(ख) अष्टवर्षीया
(ग) मौलिकः
(घ) करतलवादनसहितम्
प्रश्न 3.
पूर्णवाक्येन उत्तरत
(क) अष्टवर्षदेशीया दर्शनायाः पुत्री किं समर्थाऽसीत्?
(ख) दर्शना कति गृहाणां कार्यं करोति स्म?
(ग) मालिनी स्वप्रतिवेशिनीं प्रति किं कथयति?
(घ) अद्यत्वे छात्राः विद्यालये किं किं निःशुल्क प्राप्नुवन्ति?
उत्तर
(क) अष्टवर्षदेशीया दर्शनायाः पुत्री एकस्य सम्पूर्णस्य ङ्के गृहस्थ कार्य का समर्थासीत्
(ख) दर्शना पंचानां षण्णां वा गृहाणानां कार्यं करोति स्म।
(ग) मालिनी स्वप्रतिवेशिनी प्रति कार्यार्थं कस्याश्चित् महिलासहायिकाया वार्ता कथयति।
(घ) अद्यत्वे छात्रा विद्यालये निशुल्कं गणवेषम्,पुस्तकानि, पुस्तकस्यूतम्, पादत्राणाम्,मध्याह्नभोजनम्, छात्रवृत्तिं च प्राप्नुवन्ति।
प्रश्न 4.
रेखांकितपदमाधृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत
(क) मालिनी द्वारमुद्घाटयति?
(ख) शिक्षा सर्वेषां बालानां मौलिकः अधिकारः।
(ग) दर्शना आश्चर्येण मालिनीं पश्यति।
(घ) दर्शना तस्याः पुत्री च मिलित्वा परिवारस्य भरणपोषणं कुरुतः स्मा
उत्तर
(क) का द्वारमुद्घाटयति?
(ख) शिक्षा केषां मौलिकः अधिकारः?
(ग) दर्शना आश्चर्येण कां पश्यति?
(घ) दर्शना तस्याः पुत्री च मिलित्वा कस्य भरणपोषणं – कुरुतः स्म?
प्रश्न 5.
सन्धि विच्छेदं पूरयत
NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 9 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि 1
उत्तर
(क) ग्रामम् + प्रति
(ख) कार्य + अर्थम्
(ग) करिष्यति + एषा
(घ) स्व + उदरपूर्तिः
(ङ) अपि + एवम्
प्रश्न 6.
(अ) समानार्थकपदानि मेलयत
NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 9 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि 2
उत्तर
NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 9 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि 3
(आ) विलोमपदानि मेलयत
NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 9 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि 4
उत्तर
NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 9 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि 5
प्रश्न 7.
विशेषणपदैः सह विशेष्यपदानि योजयत
NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 9 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि 6
NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 9 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि 7
उत्तर
NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 9 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि 8
बहुविकल्पी प्रश्न
(i) मातुलगृहं कः प्रस्थितः?
(A) गिरिजा
(B) मालिनी
(C) गिरिजायाः पुत्रः
(D) मालन्याः पुत्रः।
उत्तर
(D) मालन्याः पुत्रः।
(ii) गिरिजायाः सेविकया सह का आगच्छति?
(A) तस्याः पुत्री
(B) मालिनी
(C) तस्याः पुत्रः
(D) गिरिजा।
उत्तर
(A) तस्याः पुत्री
(iii) का एकस्य गृहस्य कार्यं करोति स्म?
(A) सेविकायाः पुत्री
(B) मालिनी
(C) तस्याः पुत्रः
(D) गिरिजा।
उत्तर
(A) सेविकायाः पुत्री
(iv) कस्य कृते धनस्य आवश्यकता अस्ति?
(A) पुत्री कृते
(B) मालिनी कृते
(C) गृहसञ्चालनाय
(D) गिरिजा कृते।
उत्तर
(C) गृहसञ्चालनाय
(v) कस्याः अधिकारः सर्वेषां मौलिकः अधिकारः अस्ति ?
(A) कार्यम्
(B) शिक्षायाः अधिकारः
(C) वार्तापालं
(D) भ्रमणं।
उत्तर
(B) शिक्षायाः अधिकारः
(vi) कस्य पति रुग्णः आसीत्?
(A) गिरिजायाः
(B) मालन्याः
(C) सेविकायाः
(D) प्रतिवेशन्याः
उत्तर
(C) सेविकायाः
(vii) सेविका कति गृहाणाम् कार्यं करोति स्म?
(A) त्रीणि
(B) चत्वारि
(C) अष्ट
(D) पञ्च-षड्।
उत्तर
(D) पञ्च-षड्।
(viii) बालकाः के-के वस्तूनि निशुल्क प्राप्स्यन्ति?
(A) गणवेषं
(B) पुस्तकानि
(C) माध्याह्नभोजनं
(D) सर्वाणि।
उत्तर
(D) सर्वाणि।
स्वच्छं भारतं प्राय: अधिकांशानां भारतीयानां स्वप्न: अस्ति परं स्वप्नमात्रेण तु स्वच्छता न भविष्यति। वयं सर्वे मिलित्वा अस्यां दिशायां प्रयासं कुर्याम। वयं पश्याम: यत् जना: मार्गेषु अथवा सार्वजनिकेषु स्थानेषु यत्र कुत्रापि अवकरं क्षिपन्ति, किम् इदम उचितम् अस्ति? एतत् न करणीयम् यत: सर्वकार: एकाकी एव इदं कार्यं सफलं कर्तुं न शक्नोति। यदि वयम् अपि सहायतां करिष्याम: जागरूका: च भविष्याम: तदा अयं स्वप्न: अवश्यमेव पूर्ण: भविष्यति।
प्रश्न-१ क स्वच्छं भारतं केषां स्वप्न: अस्ति?
- स्वच्छं भारतं प्राय: अधिकांशानां भारतीयानां स्वप्न: अस्ति
प्रश्न-१ ख जना: मार्गेषु किं क्षिपन्ति?
- वयं पश्याम: यत् जना: मार्गेषु अथवा सार्वजनिकेषु स्थानेषु यत्र कुत्रापि अवकरं क्षिपन्ति
ग वयं किं पश्याम:?
- पश्याम: यत् जना:
घ अयं स्वप्न: कदा पूर्ण: भविष्यति?
- अस्ति परं स्वप्नमात्रेण तु स्वच्छता न भविष्यति
१ ड़ अस्य गद्यांशस्य उचितं शीर्षकं चुनत
- जागरूका: च भविष्याम: तदा अयं स्वप्न: