Question

अधोलिखितम् अनुच्छेदं पठित्वा प्रदत्त प्रश्नानामुत्तराणि संस्कृतेन लिखत । 04
दीपावलीपर्व भारतीयानां प्रमुखं पर्व अस्ति। अस्मिन् दिवसे श्रीराम: पितु: आज्ञां पालयन् चतुर्दशवर्षाणि वने उषित्वा, रावणम् हत्वा स्वपत्नीं सीतां च विमोच्य अयोध्यानगरीं परावृत्त: आसीत्। तस्मादेव कालाद् भारतीया प्रतिवर्षं कार्तिकमासस्य अमावस्यायां स्वगृहेषु दीपान् प्रज्वालयन्ति । अस्मिन्नेव दिवसे रात्रौ महालक्ष्मीपुजनं क्रि)यते । अस्मात् पर्वण: पुर्वं जना: स्वगृहानां शुद्धिं कुर्वंन्ति । गृहानि नववधुरिव भासन्ते ।
(iएकपदेन उत्तरत-
(क)दीपावली केषां प्रमुखं पर्व अस्ति? (ख)दीपावल्यां रात्रौ किं क्रियते ?
(ii)पूर्णवाक्येन उत्तरत –
(क)भारतीया: प्रतिवर्षं किं कुर्वन्ति ? (ख) अस्मिन् दिने किम् अभवत् ?
(iii)यथानिर्देशम् उत्तरत-
‘स्वपत्नीं सीताम्’ अनयो: पदयो: विशेषणपदं किम् ?
(i)सीताम् (ii) स्वपत्नीं (iii)पत्नीम् (iv)सीता
(ख)’अस्ति’ इति क्रियाया: कर्तृपदं किम् ?
(i)जना: (ii)प्रमुखं (iii)दीपावलीपर्व (iv)राम:​

Answer 1

(i) एकपदेन उत्तरत-

(क) भारतीयानां

(ख) महालक्ष्मीपुजनं

(ii) पूर्णवाक्येन उत्तरत –

(क) तस्मादेव कालाद् भारतीया: प्रतिवर्षं कार्तिकमासस्य अमावस्यायां स्वगृहेषु दीपान् प्रज्वालयन्ति ।

(ख) अस्मिन् दिवसे श्रीराम: पितु: आज्ञां पालयन् चतुर्दशवर्षाणि वने उषित्वा, रावणम् हत्वा स्वपत्नीं सीतां च विमोच्य अयोध्यानगरीं परावृत्त: आसीत्।

(iii)यथानिर्देशम् उत्तरत-

(क) (ii) स्वपत्नीं

(ख) (i) जना:

→ विशेषणपदं [Definition in Hindi]

जिन शब्दों का उपयोग किसी वस्तु या व्यक्ति का वर्णन करने के लिए किया जाता है, उन्हें संस्कृत में विशेषणपदं  जाना जाता है।

विशेष्यपदं [Definition in Hindi]

जिस वस्तु या व्यक्ति का विशेषण वर्णन करने की कोशिश कर रहा है, उसे संस्कृत में विशेष्यपदं कहा जाता है।

ततः एक कृष्ण श्वनः अस्ति।

इस वाक्य में, कृष्ण विशेषणपदं और श्वनः विशेषणपदं जाना जाता है।