भूकंप परिस्थितिमध्ये काय करू नये
Answers
Answer:
आपण भूकंप टाळू शकत नाही; परंतु त्यामुळे होणारी जीवितहानी टाळता येणे शक्य आहे. त्यादृष्टीने शहररचनेपासून बांधकामांपर्यंत नियम पाळण्याची गरज आहे. तसे झाले तरच भूकंपामुळे होणारी जीवितहानी आणि काही प्रमाणात वित्तहानीही कमी होऊ शकेल.
जगातील भूस्थर हालचाली पृथ्वी जन्मापासून चालू आहेत. इंडो-ऑस्ट्रेलियन भूस्तर अफ्रिकेपासून लाखो वर्षांपूर्वी निराळा होऊन अंदाजे वर्षाला २-३ सेंटिमीटर या वाटचालीने उत्तरेकडे निघाला असताना मध्ये तत्कालीन समुद्र लागला. तेथील रशिया भूस्थराला प्रचंड मोठा धक्का देऊन त्याखाली सरकू लागल्याने समुद्र वर उचलला जाऊन त्याचा हिमालय पर्वत झाला. हिमालयावर सागर तळातील वाळू-गोटे मिळतात ते यामुळेच. ही वाटचाल अंदाजे याच वेगाने चालू असल्याने हे क्षेत्र तीव्र भूकंपप्रवण झाले आहे. तीच गत राजस्थानची. म्हणूनच नेपाळमध्ये होणे अगदीच अस्वाभाविक नाही.
आपल्याकडेही भूकंपाचे तीव्र धक्के अधून-मधून बसतात. भूकंपाच्या या संकटाला सामोरे जाण्याची तयारी आपण नेहमीच करून ठेवायला हवी आणि अमेरिका वा जपान यांसारख्या देशांत जसे आपत्कालीन नियोजन केले जाते, तसे नियोजनही केले जावे. याची सुरुवात व्हायला हवी, ती भूकंपप्रवण क्षेत्र जाणून घेण्यापासून. त्यानंतर तीव्रतेनुसार तेथील बांधकामांबाबतच्या नियमांचे पालन केले जावे. तसे बांधकाम झाल्यास भूकंपाच्या तीव्र झटक्यानंतरही उंच उमारती, उड्डाणपूल पत्त्याच्या बंगल्यासारखे कोसळणार नाहीत.
भूकंपाचे पूर्वानुमान करणे म्हणजे त्यात तीन बाबींबाबत एकत्रित स्पष्ट अनुमान करणे . त्या तीन बाबी म्हणजे- भूकंपाची वेळ, रिश्टर स्केलवरील तीव्रता आणि भूकंपाच्या केंद्रबिंदूची भूपृष्ठाखालील खोली. पृथ्वीचा भूस्तर, त्याची उंची, खोली हे कोठेही सारखे नाहीत. जमिनीखाली तापमानात देखील पदोपदी फरक असतो असे दिसते. त्यामुळे सध्या तरी जगात कोणीही वरील प्रमाणे भूकंपाचे अनुमान करीत नाही. गुळमुळीत अंदाज करून घबराट निर्माण करणाऱ्यांची संख्या मात्र मोठी आहे असे दिसते. चीन, जपान आदी देशांत या बाबत मोठा अभ्यास झालेला असून, ते या बाबतीत बरेच जागृत आहेत. भूकंप झाल्यानंतर काय करावे याबाबतच्या प्रात्यक्षिकांत जपानमध्ये तेथील पंतप्रधानही सहभागी होत असतात. भारतात मात्र या पद्धतीने प्रात्यक्षिके केली जात नाहीत, प्रशिक्षण दिले जात नाही आणि जनजागृतीही केली जात नाही.
PLEASE MARK ME AS BRAINLIESTS