Question

चिटणीस हा ... माहिती ठेवणारा परीक्षक आहे

Answer 1

मध्ययुगीन भारतीय महिलांची सामाजिक स्थिती

Explanation:

• भारतीय इतिहासात, मध्ययुगीन काळ हा स्त्रियांसाठी "अंधारयुग" मानला जातो जेव्हा अनेक परकीय विजय मिळवले, ज्यामुळे स्त्रियांच्या स्थितीत घट झाली. या काळात राज्यकर्त्या बनलेल्या आणि दाखवलेल्या स्त्रियांची फार कमी नावे आढळतात

• विविध क्षेत्रातील प्रतिभा. एक म्हणजे दिल्लीच्या तख्तावर बसलेली रझिया सुलतान. इतर काही स्त्रिया, गुलबदन बेगम, नूरजहाँ, जहाँ आरा, मुमताज महल त्यांच्या बौद्धिक प्रतिभा, सौंदर्य मूल्ये आणि सक्रिय सहभागामुळे प्रसिद्ध झाल्या. राज्य घडामोडी. गुलबदन बेगम यांनी काव्यात्मक प्रतिभा उत्तीर्ण केली, जी तिने लिहिलेल्या हुमायून-नामामध्ये दिसून येते. नूरजहाँ ही मुघल भारतातील प्रसिद्ध मुस्लिम राणी होती जी सौंदर्य आणि शौर्य यांचा मिलाफ होती. दुसरी मुमताज होती महल, शहाजहानची राणी जी सौंदर्य आणि मेंदूच्या सौंदर्याचा दुर्मिळ नमुना होती. मध्ययुगीन भारताच्या इतिहासात वीर कर्तृत्व असलेल्या काही महिला आहेत.

• मुघल कालखंडाने स्त्रियांच्या जीवनात अनेक बदल घडवून आणले आणि तिला पुरुषांपेक्षा गौण आणि कनिष्ठ बनवले. समाज हा पुरुषप्रधान होता जो पुरुषी वर्चस्वाला स्वायत्तता देतो. विविध चालीरीती मुस्लिमांच्या आगमनाने स्त्रियांचा दर्जा घसरला सती प्रथा, बालविवाह, विधवा पुनर्विवाह इत्यादी स्त्रियांवर लादण्यात आले. या काळात स्त्रियांना केवळ शारीरिकच नव्हे तर मानसिकदृष्ट्याही पुरुषांपेक्षा कनिष्ठ समजले जात असे. त्यांना वेदांचा अभ्यास करण्यास नकार देण्यात आला आणि ते उच्च शिक्षणासाठी जाऊ शकले नाहीत. जरी अशी काही उदाहरणे आहेत की दरबारी स्त्रिया आणि राणीच्या दासी खूप चांगले संस्कृत आणि प्राकृत श्लोक रचू शकल्या.

• महिलांना स्वातंत्र्य नव्हते आणि त्यांना दडपण्यात आले. शेतकरी महिलांना घराबरोबरच शेतातही काम करावे लागत होते. त्यांचे जीवन खूप कठीण आणि प्रेम आणि आदर नसलेले होते. हिंदूंमध्ये 'सती' प्रथा प्रचलित होती, ज्यामध्ये विधवा महिलेला तिच्या पतीच्या चितेवर स्वत:ला झोकून द्यावे लागत असे.

• साधारणपणे लग्नानंतर त्यांचा सांस्कृतिक आणि शैक्षणिक उपक्रमांशी संपर्क तुटला. समाजातील खालच्या स्तरातील महिलांना व्यावहारिकदृष्ट्या शिक्षण नव्हते. तरीही असे म्हणता येणार नाही की मध्ययुगीन काळात स्त्री शिक्षण भारतात पूर्णपणे अस्तित्वात नव्हते.