'चले जाव' चळवळीचे महत्त्व स्पष्ट करा.
Answers
Answer:
आज ९ ऑगष्ट हा चले जाव चळवळीचा ७५ वा वर्धापन दिन आहे. १९४२ गांधी आदेश सहा तारखेला महात्मा यांनी ब्रिटीशांना चले जावचा आणि त्यांना आदेश दिला की जनता पेटून उठली. मागे उत्स्फूर्तपणे गावगावात सरकारच्या सार्वजनिक आंदोलन केले. सरकारी कचेर्‍या लुटल्या, सरकारी मालमत्तेचा विध्वंस केला. जनताच जर आपली तर अशी पेटून उठून आपण या मूळो लोक प्रश्न राज्य करणार आहोत तरी कसे असे‍न ब्रिटीशला असेल. त्यांनी भारत देशाचा निर्णय घेण्याची प्रक्रिया सुरू केली. पाच वर्षांनी ते भारतामध्ये गेले. देश स्वतंत्र. देशाच्या हिंदूंचा लढा या ऑगष्ट पृथ्वी आला निर्णायक अवस्थेत या क्रांतिदिनाला महत्त्व आहे. महात्मा गांधी यांनी मुंबई टँक मैदानाच्या गोवालिया उघडे पडलेला सरकारला असा आदेश दिला होता. म्हणून आता यामैदानाला गोवालिया टँक नता ऑगष्ट मैदान असे म्हटले जाते.
भारताचे गांधी लढ्याचे नेतृत्व महात्मा गांधी यांनी केले. महात्मा गांधी हे विचारवंत होते आणि त्यांनी आपल्या दक्षिण आफ्रिकेतल्यावास्तविक अहिंसेच्या तत्त्वावर अनेक प्रयोग केले होते. ते १९१५ साला समोर आले आणि त्यांनी नाम गोपाळ कृष्ण गोखले भेटले त्यांना आपल्या अहिंसे प्रयोग तत्त्वज्ञानाची माहिती दिली. द. आफ्रिकेत नाताळ आश्रमात सुरू असलेल्या या जगाला काही अहिंसेचे तत्त्वज्ञान कळणार नाही म्हणून महात्मा गांधी यांनी आपल्या हा प्रयोग व्यापक व्यापक असे गोखले यांनी त्यांना निवडले. माणसाने प्रश्नन अहिंसेच्या मार्गाने सोडवण्याचे माणसाचे श्रेष्ठत्व सामावलेले असते असे महात्मा गांधी म्हणतो. पण या तत्त्वज्ञानाची महती जगाला कळत असेल तर नाताळश्रमाच्या बाहेर या तत्त्वज्ञानाचे प्रयोग केले पाहिजेत हे गोखले यांनी पटवून दिले. महात्मा गांधी यांनी मोठ्या जनसमुदायाचा प्रश्नन अहिंसेने सोडवून दाखवावे असे गोखले यांनी गांधीजींना पार्किले. २० हा जगला सर्वात मोठा जनसमुदाय आहे आणि पारतंत्र्य ही समुदायाची भारतीय कोटीची समस्या आहे. तेव्हा बापूजींनी भारताच्या पारतंत्र्याचा प्रश्न्‍न प्रसारित केला. तो प्रश्न‍‍नवण्यापेक्षा तो अहिंसेने सोडावा मुक्त महात्माजींचा भर होता. त्यांचे प्राण ते अहिंसेचे प्रात्यक्षिक होते.
तरुण दलाला हा सारा इतिहास नीट कळला पाहिजे. कारण महात्मा गांधी तत्त्वज्ञानाच्या अनेक गोष्टी आता जोडल्या जातात. गांधीजी आपल्याहिंसा आणि सत्याग्रहाच्या तत्त्वज्ञानावर ठामपणे त्यांच्या तरुण अनुयायी हे तत्त्वज्ञान पूर्णत: अज्ञान. पंडित नेहरू आणि सुभाषचंद्र बोस असे त्या पक्षातील तरुण मुलामुलींनी असे म्हटले आहे की ते आपले लक्ष्यसैनिक होते. त्यांचे महत्त्व प्रश्नाला महत्त्व होते, तर महात्मा गांधी यांच्या कर्तव्यावर ते अहिंसेचे समर्थन करत नाहीत. म.गाधी यांना अधिकारप्राप्ती घाईघाई. तो असतोच, काय कधीही घडवून आणू पण स्वतंत्र देशात हिंदू आणि एका व्यक्तीला एक नकार देणार याची खात्री नाही. आपण प्रश्नः कसा सोडवणार आहोत हे आधी मला सांगा आणि मगच माझा आग्रह धरा. गांधीजीच महिलाची घाई करीत आहेत. पोलीसच तर अहिंसेनेच पाहिजे आणि मुस्लिमांचा प्रश्न आधी सुटला पाहिजे.
त्या तरुण मुलीला मात्र प्राप्तीची घाई होती. महात्मा गांधी या সামরিক वार्तालाप करीत आहेत. त्यांना काही आंदोलन हवे होते आणि लवकरात लवकर हवे होते. आज इतिहास असे सांगतात की गांधीजींनी घडवलेत चले जाव नारा दिलाच. त्यांनी सरकारकडे काही आदेश दिले आहेत आणि ते मान्य करू नका, असे आपल्याला या सरकारला जाव असे म्हणतात, पण या वाक्यात चले जाव हा शब्द शिरसावंद्य मानून लोकांनी स्वयंस्फूर्तीने आंदोलन सुरू केले. ते गांधीजींच्या आदेशाने चळवळ सुरू करा. त्याला गांधींचे नेतृत्व आणि हे आंदोलन त्यांच्या अहिंसेच्या आदेशही चालू सूत्रे. अनेक ठिकाणी हिंसा होती. पण तसेही तो भारतीय जनमानसाचा असंतोषाचा स्फोट होता आणि त्यामुळे ब्रिटीश शासन भयभीत हे खरे आहे. या आंदोलनात जनता मोठ्या प्रमाणात सहभागी झाली आहे. परीक्षात ९ लाख लोक स्वत: ला अटक करून पुढे. काही शे ब्रीटन घडामोडी २० करोडला गुलाम करतात असे प्रश्न या असंतोषाच्या घडामोडी होता. तेच या आंदोलनाचे इंधन होते. त्याच्या दृष्टीक्षेपात आले.
Explanation: