Digital Bharat essay on Sanskrit
Answers
Digital Bharat essay on Sanskrit
अङ्कीयभारतं भारतम् अङ्कीयक्षेत्रे प्रबलं कर्तुं काचित् परियोजना । सूचनायाः, प्रौद्योगिक्याः च उपयोगेन सार्वजनिकसेवानां सम्पूर्णतया कायाकल्पं कर्तुं, क्रमिकविकासाय च भारतसर्वकारः अङ्कीयभारतम् इति योजनाम् आरब्धवान् । अङ्कीयक्षेत्रे भारतीयसमाजः सशक्तः स्यात्, सुचनाक्षेत्रे, अर्थव्यवस्थाक्षेत्रे च अङ्कीयपद्धतेः उपयोगं कुर्याच्च इत्यादीनाम् उद्देश्यानां परिपूर्त्यै एषः कार्यक्रमः वर्तते [१] । एतस्य कार्यक्रमस्य उद्घाटनं २ जुलाई २०१५ तमे वर्षे नरेन्द्रमोदिनः हस्तेन अभवत् । एतस्य कार्यक्रमस्य त्रयः मुख्यविभागाः सन्ति –
१) अङ्कीयसंसाधनानां निर्माणम्
२) अङ्कीयप्रारूपे सेवादानम्
३) अङ्कीयसाक्षरता
भारते वि-शासनाय (विद्युतीयशासनम्) प्राथमिकता १९९० तमे दशके अलभत । नागरककेन्द्रितासु सेवासु बलं दातुं, व्यापकक्षेत्रीयानुप्रयोगेभ्यश्च वेगं वर्धयितुं तदा अङ्कीयशासनस्य उपयोगः विस्तारं प्राप्नोत् । सर्वकारः तां प्रमुखां योजनाम् 'आईसीटी' (information and communication technology (ict)) इति अघोषयत् [२] । तस्याः योजनायाः अन्तर्गततया विभिन्नानां विभागानां विद्युतीकरणस्य परिकल्पना आसीत् [३] । यथा रेल-सङ्गणकीकरणं, भू-अभिलेखानां सङ्गणकीकरणम् इत्यादयः अपि तत्र अन्तर्भवन्ति स्म । एवं तस्याः योजनायाः मुख्यं ध्यानकेन्द्रं सूचनाप्रणाल्याः विकासः आसीत् । ततः अनेकेषु राज्येषु नागरकेभ्यः विद्युतीयसेवानाम् आरम्भाय महत्त्वाकाङ्क्षिणः वि-शासनस्य कृते अनेकाः परियोजनाः आरब्धाः ।
वि-शासनपरियोजनाः नागरककेन्द्रिताः आसन् । ताः योजनाः स्वसीमितसुविधात्वात् वाञ्छितप्रभावं जनयितुम् असफलाः अभवन् |
अवधारणा परिचयः- .
मनसा ग्रहणस्य क्रिया वा क्रिया वा लेखनम् इति लक्षणम् ।
विवरण:-
अस्माकं कृते एकः प्रश्नः प्रदत्तः अस्ति
अस्माभिः प्रश्नस्य समाधानं अन्वेष्टव्यम्
भारते प्रौद्योगिक्याः उपयोगस्य उत्थानार्थं भारतसर्वकारेण “डिजिटल-इण्डिया” इति अभियानं प्रारब्धम् । उद्देश्यं आसीत् यत् सम्पूर्णे देशे तस्य ऑनलाइन आधारभूतसंरचनासुधारं कृत्वा नागरिकेभ्यः विद्युत्प्रकारेण सर्वकारीयसेवाः सुलभतया उपलभ्यन्ते इति। देशं डिजिटलरूपेण सशक्तं कर्तुं अन्तर्जालसम्पर्कं वर्धयितुं प्रक्रिया संरचिता भविष्यति। जनसमूहं प्रति गन्तुं साहाय्यं करोति तथा च तेषां दैनन्दिनजीवने प्रौद्योगिक्याः उपयोगाय प्रोत्साहयति। प्रधानमन्त्री नरेन्द्रमोदीमहोदयेन जुलैमासे अस्य अभियानस्य शुभारम्भः कृतः . उच्चगति-अन्तर्जालसम्पर्कस्य साहाय्येन ग्रामीणभारतस्य सम्पर्कः करणीयः इति अस्य उपक्रमस्य उद्देश्यम् अस्ति । “डिजिटल इण्डिया” अभियानस्य मूलं त्रयः घटकाः सन्ति । डिजिटल आधारभूतसंरचनानिर्माणम्-देशे सर्वत्र विविधानि डिजिटलसेवानि नियोक्तुं समर्थाः भवितुं विशेषतया देशस्य ग्रामीणक्षेत्रेषु सशक्तं डिजिटलमूलसंरचनायाः निर्माणं आवश्यकम्। देशस्य अन्तःप्रदेशेषु अत्यल्पं वा अधिकतया वा इलेक्ट्रॉनिकजालं नास्ति । एतत् कारणं देशे सर्वत्र अङ्कीयजालस्य स्थापनायाः पृष्ठतः अस्ति । भारत ब्रॉडबैण्ड नेटवर्क लिमिटेड, राष्ट्रीय ऑप्टिकल फाइबर नेटवर्क परियोजना के निष्पादन के लिए उत्तरदायी है जो सरकारी निकाय है, वही डिजिटल इण्डिया परियोजना के लिए भी उत्तरदायी है। भारत नेट का उद्देश्य संयोजित करना है ग्रामपञ्चायतानां कृते देशे सर्वत्र प्रकाशीयतन्तुजालद्वारा उच्चगतियुक्तं अन्तर्जालजालं प्रति। कार्यक्रमस्य भागत्वेन देशे सर्वत्र अन्तर्जालबिन्दवः स्थापिताः भविष्यन्ति, यस्मात् कोऽपि अन्तर्जालस्य उपयोगं कर्तुं शक्नोति। डिजिटलसेवाप्रदानम्-अङ्कीयभारतीय-अभियानस्य एकः प्रमुखः घटकः अस्ति यत् सर्वकारीयसेवाः अन्ये च आवश्यकसेवाः डिजिटलरूपेण प्रदातुं शक्नुवन्ति। भौतिकतः डिजिटलपर्यन्तं सेवाप्रदानस्य मार्गं परिवर्तयितुं सुकरम् अस्ति। डिजिटल इण्डिया अभियानस्य अन्तर्गतं भारतसर्वकारस्य अनेकानि सेवानि डिजिटलीकृतानि आसन् । अस्याः योजनायाः अन्तर्गतं सर्वे मन्त्रालयाः सम्बद्धाः भविष्यन्ति, तथा च सर्वे विभागाः स्वास्थ्यसेवा, बैंकिंग, शिक्षा, छात्रवृत्तिः, गैससिलिण्डरः, जलस्य विद्युत्स्य च बिलम्, न्यायिकसेवाः इत्यादीनां मौलिकसेवाभिः जनानां मध्ये गन्तुं समर्थाः भविष्यन्ति। जनानां दैनिकं मौद्रिकव्यवहारः अपि अङ्कीयविधाने परिवर्तितः । व्यवहारेषु पारदर्शिता सुनिश्चित्य भ्रष्टाचारं नियन्त्रयितुं सर्वे धनव्यवहाराः अन्तर्जालद्वारा क्रियन्ते, तथा च एकसमयगुप्तशब्दैः समर्थिताः सन्ति।
डिजिटल साक्षरता-भारतस्य जनानां पूर्णभागीदारीयै तेषां कृते यत् योग्यता आवश्यकी अस्ति तत् डिजिटल साक्षरता इति उच्यते। अङ्कीययन्त्राणां प्रभावीरूपेण उपयोगाय आवश्यकः मूलभूतव्यवहारः, ज्ञानं, कौशलं च अनिवार्यम् अस्ति । डेस्कटॉप् पीसी, लैपटॉप्, टैब्लेट्, स्मार्टफोन् च संवादस्य, अभिव्यक्तिस्य, सहकार्यस्य, वकालतस्य च प्रयोजनार्थं प्रयुक्ताः अङ्कीययन्त्राणि सन्ति । डिजिटल साक्षरता इत्यस्य मिशनं षट् कोटिभ्यः अधिकेभ्यः ग्रामीणगृहेभ्यः आच्छादयिष्यति।
डिजिटल इण्डिया कार्यक्रमेन सह भारतसर्वकारः सामूहिकरूपेण बहुषु मोर्चेषु सर्वतोमुखीवृद्धिं प्राप्तुं आशां कुर्वन् अस्ति।
अन्तिम उत्तर :- .
सही उत्तर है डिजिटल भारत पर निबन्ध।
#SPJ1