Question

ग्राहक वस्तूला देऊ इच्छित असणारी
किंमत व प्रत्यक्षात बाजारपेठेतील किंमत
यातील
अंतराला ----- असे म्हणतात.​

Answer 1

Answer:

Explanation:

व्यापार, किरकोळ व घाऊक : उपभाक्त्यांना नित्य गरजेचा माल अल्प प्रमाणात विकण्याची प्रक्रिया म्हणजे किरकोळ व्यापार आणि हे कार्य करणारा म्हणजे किरकोळ व्यापारी. उत्पादकाकडून मोठ्या प्रमाणावर माल गोळा करण्याचे, तो साठविण्याचे आणि लहान व्यापाऱ्यांना पुरविण्याचे कार्य म्हणजे घाऊक (ठोक) व्यापार आणि तो करणारा घाऊक व्यापारी. किरकोळ व्यापारी म्हणजे इंग्रजीतील ‘रिटेलर’. रिटेलरचा अर्थ लहान तुकडे वा भाग करणे, असा असून तो मोठा अर्थपूर्ण आहे.

किरकोळ व्यापार व त्याचे प्रकार : किरकोळ विक्रेत्याला वा व्यापाऱ्याला किमतीतील संभाव्य चढउतार, उपभोक्त्यांच्या आवडीनिवडींतील संभाव्य बदल, मालाच्या दर्जातील संभाव्य बिघाड यांसारखे व्यापार उदिमांतील अटळ धोके पत्करावे लागतात. ग्राहकाची आवडनिवड लक्षात घेऊन तिची उत्पादकांना जाणीव करून देणे व मालाच्या मागणी-पुरवठ्यात समतोल राखण्याचा प्रयत्न करणे, हे किरकोळ व्यापाऱ्याचे काम असते. उत्पादन-मागणी यांत समन्वय घडवून आणणारा बाजार-व्यवसायातील अत्यावश्यक घटक म्हणजे किरकोळ विक्रेता. जरूरीप्रमाणे गिऱ्हाईकाला उधारीवर माल देण्याची तयारी त्याला ठेवावी लागते.

किरकोळ व्यापाऱ्याची स्थूलमानाने फिरते दुकानदार व बैठे दुकानदार, अशी किरकोळ व्यापाऱ्याची स्थूलमानाने वर्गवारी करता येईल. कोणत्याही एका ठिकाणी दुकान न घालता गल्लोगल्ली व गावोगावी आपला माल खपविणारे हातगाडीवाले आणि फेरीवाले पूर्वीपासून सर्वत्र आढळतात. गावांत आणि शहरांत बैठे दुकानदार विशेषत्वाने आढळतात. या बैठ्या दुकानांची अनेक प्रकारे विभागणी करता येते. विक्रीचा माल, दुकानाची मालकी, अंतर्गत व्यवस्था इत्यादींवरून किरकोळ दुकानांची वर्गवारी करता येते. मर्यादित भांडवलाची सर्वसामान्य दुकाने आणि भांडवलप्रधान अशी बहुविभागीय दुकाने, ⇨ सुपर बाजार व ⇨ साखळी दुकाने अशीही वर्गवारी करता येते. याव्यतिरिक्त सहकारी ग्राहक संस्था, कराराने बांधलेली दुकाने, साठा न करणारे व्यापारी, ⇨ टपाल विक्री व्यवसाय व इलेक्ट्रॉनिक माध्यमांद्वारे विक्री हे प्रकारही आढळतात.