Question

जैवविविधतेत संवर्धनाच्या कोणत्या दोन
उपाययोजना आहेत?

जैवविविधता संवर्धनात आपली भूमिका
स्पष्ट करा.

काय?​

Answer 1

Answer:

जैवविविधता म्हणजे पृथ्वीवरील जीवनातील बदल. हे खालील प्रकारे संरक्षित केले जाऊ शकते:

1)इन-सीटू कॉन्झर्वेशन

2)भूतपूर्व परिस्थिती संरक्षण

Explanation:

जैवविविधता संवर्धन म्हणजे वर्तमान आणि भविष्यातील पिढ्यांसाठी शाश्वत लाभ मिळविण्यासाठी जैवविविधतेचे संरक्षण, उत्थान आणि व्यवस्थापन होय.

1)इन-सीटू कॉन्झर्वेशन

जैवविविधतेचे सखोल संरक्षण हे त्यांच्या नैसर्गिक वस्तीतील प्रजातींचे संरक्षण आहे. या पद्धतीत, नैसर्गिक परिसंस्था राखली जाते आणि संरक्षित केली जाते.

प्रसंगी संवर्धनाचे अनेक फायदे आहेत. स्थळ संवर्धनाचे महत्त्वपूर्ण फायदे खालीलप्रमाणे आहेतः

जैवविविधता वाचवण्याची ही एक स्वस्त आणि सोयीची पद्धत आहे.

मोठ्या संख्येने सजीव प्राणी एकाच वेळी संरक्षित केले जाऊ शकतात.

जीव एक नैसर्गिक परिसंस्थेत असल्याने, ते अधिक चांगले विकसित होऊ शकतात आणि सहजपणे वेगवेगळ्या पर्यावरणीय परिस्थितीशी जुळवून घेऊ शकतात.

2)भूतपूर्व परिस्थिती संरक्षण

जैवविविधतेचे भूतपूर्व संरक्षणामध्ये प्राणीसंग्रहालय, रोपवाटिका, वनस्पति बाग, जनुक बँका इत्यादी कृत्रिम परिसंस्थेमध्ये संकटात सापडलेल्या प्रजातींचे संवर्धन आणि देखभाल समाविष्ट आहे. जीवांमध्ये अन्न, पाणी आणि जागेसाठी कमी स्पर्धा आहे.

भूतपूर्व संवर्धनाचे खालील फायदे आहेत:

प्राणी जास्त वेळ आणि प्रजनन क्रिया प्रदान करतात.

बंदिवानात जन्मलेल्या प्रजाती जंगलात पुनरुत्पादित केल्या जाऊ शकतात.

संकटग्रस्त प्रजातींच्या संरक्षणासाठी अनुवांशिक तंत्राचा वापर केला जाऊ शकतो.