Question

कोणत्या निवडणुकीत जनतेने 42 वी घटनादुरुस्ती अमान्य केली?​

Answer 1

Answer: 42वी घटनादुरुस्ती 1980 मध्ये भारतीय सार्वत्रिक निवडणुकीदरम्यान नाकारण्यात आली.

Explanation: सुप्रीम कोर्टाने घटनादुरुस्तीतील कलम 3 आणि 55 असंवैधानिक घोषित केले. ही घटनादुरुस्ती इतिहासातील सर्वात वादग्रस्त घटनादुरुस्ती होती. त्यात सर्वोच्च आणि उच्च न्यायालयांचे अधिकार कमी करण्याचा प्रयत्न झाला. प्रथम, त्याने न्यायालयांच्या कक्षेतून निवडणूक विवाद काढून टाकले आणि सोयीस्कर क्लृप्ती म्हणून देखील वर्णन केले गेले. दुसरे म्हणजे, राज्य सरकारकडून केंद्र सरकारकडे अधिक अधिकार हस्तांतरित केले.

Answer 2

1980 मध्ये भारतातील सार्वत्रिक निवडणुकीनंतर सर्वोच्च न्यायालयाला 42 व्या घटनादुरुस्तीचे कलम 4 आणि 55 बेकायदेशीर आढळले.

भारतीय राज्यघटनेची चाळीसावी दुरुस्ती

• 42वी दुरुस्ती, ज्याला औपचारिकपणे संविधान (चाळीसावी दुरुस्ती) कायदा, 1976 म्हणून ओळखले जाते, आणीबाणीच्या काळात (25 जून 1975 - 21 मार्च 1977) इंदिरा गांधी यांच्या नेतृत्वाखालील भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस प्रशासनाने पारित केले होते.
• फेरबदलाच्या परिणामी न्यायालये यापुढे निवडणूक विवादांमध्ये गुंतलेली नाहीत.
• मापाच्या विरोधकांनी त्याला "सोयीस्कर आवरण" म्हटले.
• दुसरे म्हणजे, या दुरुस्तीने केंद्र सरकारला राज्य सरकारांवर अतिरिक्त नियंत्रण दिले, ज्यामुळे भारताच्या फेडरल फ्रेमवर्कला धक्का बसला.
• घटनादुरुस्तीचे तिसरे उद्दिष्ट संसदेला न्यायालयाचा सहारा न घेता संविधानाच्या कोणत्याही तरतुदीत बदल करण्याचा अनिर्बंध अधिकार प्रदान करणे हे होते.
• चौथे उद्दिष्ट सर्वोच्च न्यायालयाच्या पुनरावलोकनापासून मुक्त असलेल्या निर्देशक तत्त्वानुसार लागू केलेला कोणताही कायदा होता.
• विधेयकाच्या समर्थकांनी सांगितले की "असंख्य मुद्द्यांवर संसदेचा निर्णय रद्द करणे न्यायालयाला कठीण करेल."

#SPJ2