कर्कवृत्त ते मकरवृत्त हे अंशात्मक अंतर किती असते ?
Answers
कर्कवृत्त (The Tropic of Cancer or, Northern Tropic) हे पृथ्वीवरील पाच प्रमुख अक्षवृत्तांपैकी एक आहे. सूर्य जिथे मध्यान्ही बरोबर डोक्यावर येईल अशा ठिकाणांमधे कर्कवृत्त हे सर्वात उत्तरेकडील अक्षवृत्त होय. कर्कवृत्तावर २१ जून (June Solstice) ह्या दिवशी मध्यान्ही सूर्य बरोबर डोक्यावर येतो.
कर्कवृत्त विषुववृत्तापासून २३° २६′ २२″ अंश(सुमारे साडेतेवीस अंश) उत्तरेस आहे. विषुववृत्तापासून कर्कवृत्तासारख्याच अंतरावर असलेल्या दक्षिण गोलार्धातील अक्षवृत्तास मकरवृत्त असे नाव आहे. कर्कवृत्त आणि मकरवृत्त ह्यामधील भागास उष्ण कटिबंध असे म्हणतात.
कर्करोगाचे उष्णकटिबंध सध्या विषुववृत्ताच्या उत्तरेस 23.4 अंशांवर आहे आणि मकर राशीचे उष्णकटिबंध विषुववृत्ताच्या दक्षिणेस अंदाजे 23.4 अंशांवर आहे. कारण पृथ्वी 23.4 अंशांवर झुकलेली आहे.
पृथ्वीचा आकार गोलाकार असल्यामुळे पृथ्वीवर जागा शोधणे कठीण आहे. म्हणून आमच्या नकाशा निर्मात्यांनी नकाशे आणि ग्लोब्सवर नेट किंवा ग्रिड तयार करण्यासाठी काल्पनिक रेषांची एक प्रणाली तयार केली.
- अशा प्रकारे आम्हाला जागा शोधण्यात मदत करण्यासाठी नकाशे आणि ग्लोबवर अनेक आडव्या आणि उभ्या रेषा काढल्या आहेत. पृथ्वीवरील कोणत्याही स्थानाचे वर्णन दोन संख्यांनी केले जाते - त्याचे अक्षांश आणि रेखांश.
- पूर्वेकडून पश्चिमेकडे धावणाऱ्या काल्पनिक रेषांना समांतर किंवा अक्षांश रेषा म्हणतात.
- ध्रुवांपासून उत्तरेकडून दक्षिणेकडे धावणाऱ्या काल्पनिक रेषांना मेरिडियन किंवा रेखांशाच्या रेषा म्हणतात.
- विषुववृत्त ही एक रेषा आहे जी उत्तर ध्रुव आणि दक्षिण ध्रुव दरम्यान अचूक अर्धा बिंदू दर्शवते.
- इतर काही विशेष अक्षांश समांतर आहेत ज्यांना विशेष नावे देण्यात आली आहेत. ते आहेत: कर्क उष्ण कटिबंध, मकर उष्ण कटिबंध, आर्क्टिक सर्कल आणि अंटार्क्टिक सर्कल कर्क उष्ण कटिबंध हा पृथ्वीवरील सर्वात उत्तरेकडील अक्षांश आहे जेथे सूर्य थेट डोक्यावर दिसू शकतो.
- मकर उष्ण कटिबंध हा पृथ्वीवरील सर्वात दक्षिणेकडील अक्षांश आहे जेथे सूर्य थेट डोक्यावर दिसू शकतो.
- लक्षात ठेवा की तुम्ही विषुववृत्ताच्या उत्तरेकडे किंवा दक्षिणेला आहात यावर ऋतू अवलंबून असतात. जेव्हा विषुववृत्ताच्या दक्षिणेला उन्हाळा असतो, तेव्हा विषुववृत्ताच्या उत्तरेला हिवाळा असतो.
#SPJ3