Question

प्र.२. 'प्राण्यांचे गंधज्ञान' या संकल्पनेबाबत तुमचे मत लिहा.​

Answer 1

Answer:

प्राण्यांचे सामाजिक जीवन बहुतांशी त्यांच्या संदेशवहन पद्धतीवर अवलंबून आहे. या जीवनात संदेश देणारा व संदेश घेणारा, तसेच संदेशाचे संकेत व त्यावरील प्रतिसाद यांस विशेष महत्त्व आहे. हे संकेत अंगस्थिती, चेहऱ्यावरचे हावभाव, निरनिराळे ध्वनी किंवा शरीराचा स्पर्श या प्रकारांनी दिले जातात. संदेशवहनाचे तीन भाग पडतात. (१) संकेत : याचा अभ्यास शास्त्रीय दृष्ट्या करता येतो; जसे ध्वनीच्या संकेतात त्याची कंप्रता (एका सेकंदात होणाऱ्या कंपनांची संख्या), परमप्रसर (स्थिर स्थितीपासून कंपनात होणारा कमाल बदल) व समयनियंत्रण ठरविता येते; (२) संकेताचा अर्थ आणि (३) संकेताचे महत्त्व : यात ज्या प्राण्यास संकेत दिला जातो त्याचा त्या संकेताला काय प्रतिसाद मिळतो, हे पाहणे आवश्यक असते. [⟶ प्राण्यांमधील संदेशवहन].

काही विशिष्ट संकेताने वा परिस्थितीने पुष्कळ प्राणी समूहाने राहताना दिसतात; पण ते सामाजिक जीवन नव्हे. परिस्थिती निवळल्यावर हे समूहही नाहीसे होतात व घटक प्राणी वेगवेगळे हिंडू लागतात. याउलट सामाजिक जीवन कंठणारे प्राणी भिन्नभिन्न परिस्थितीतही एकमेकांशी संबंध ठेवून राहतात व आपले समूह कायम ठेवतात.

काही प्राण्यांच्या जीवनात निरनिराळ्या परिस्थितींत तोच प्राणी निरनिराळे सामाजिक जीवन जगतो. उदा., अमेरिकन रॉबिन हा पक्षी शरद ऋतूत स्थलांतर करण्याच्या वेळी मोठ्या थव्यात राहतो. या थव्यात पुष्कळ नर आणि माद्या असतात. हे सर्व पक्षी एकमेकांशी खेळीमेळीने वागतात; पण स्थलांतरानंतर वसंत ऋतूत हे नर एकमेकांशी भांडतात व आपल्या स्वतःपुरते क्षेत्र निवडून त्यात मादीबरोबर राहून प्रजोत्पादन करतात.

Explanation:

I hope it's help uhh ❤️