Question

प्रश्न 6 -अधोलिखितानिअनुच्छेदंपठित्वाप्रदत्तप्रश्नानाम्उत्तराणिलिखत।
एकदा राजकुमारः सिद्धार्थः विहारार्थम् उपवनम् गतः I सहसा एकाम् क्रन्दनं ध्वनिं श्रुत्वा सः इतस्ततः अपश्यत् | बाणेन विद्धः एकः हंसः भूमौ पतितः आसीत्। एतत् दृष्टवा सिद्धार्थस्य चित्तं करुणया व्याकुलं जातम्। सः धावित्वा हंसस्य शरीरात् बाणं निष्कास्य तम् अङ्के अधारयत्। अत्रान्तरे देवदत्तः धावन् तत्र प्राप्तःI सिद्धार्थस्य हस्ते हंसं दृष्ट्वा सः उच्चैः अवदत् - ''सिद्धार्थ ! एषः मम हंसः। मया बाणेन एतत् अनिपातयत्। अतः मह्यं देहि। '' सिद्धार्थः दृढतया अवदत् - ''अहं न दास्यामि। अहम् अस्य रक्षकः अस्मि। तदा तौ विवादं कुर्वन्तौ राजसभां गतौI राजा सर्वं वृत्तान्तं आकर्ण्य आदिशत् -''यस्य पार्श्वे हंसः गमिष्यति सः तस्यैव भविष्यति।'' हंसः सिद्धार्थस्य समीपं गतवान्। सत्यमिदम् यत् ''भक्षकात् रक्षकः श्रेयान्।''

*एकपदेनउत्तरत। (2)
क - कः भूमौ पतितः आसीत ?
(i) हंसः (ii) राजकुमारः (iii) सिद्धार्थः
ख – हंसः कस्य समीपं गतवान् ?
(i) देवदत्तः (ii) राजकुमारः (iii) सिद्धार्थः

*पूर्णवाक्येन उत्तरत। (3)
क – सिद्धार्थः किं कृत्वा हंसम् अङ्के अधारयत् ?
ख – सिद्धार्थः दृढतया किं अवदत् ?
ग - 'भक्षक' इति पदस्य कः विपर्ययः अनुच्छेदे आगतः ?

Answer 1

Answer:

एकपदेनउत्तरत ।

क - हंस:

ख - सिध्दार्थ:

Answer 2

अधोलिखितानिअनुच्छेदंपठित्वाप्रदत्तप्रश्नानाम्उत्तराणिलिखत।

एकदा राजकुमारः सिद्धार्थः विहारार्थम् उपवनम् गतः I सहसा एकाम् क्रन्दनं ध्वनिं श्रुत्वा सः इतस्ततः अपश्यत् | बाणेन विद्धः एकः हंसः भूमौ पतितः आसीत्। एतत् दृष्टवा सिद्धार्थस्य चित्तं करुणया व्याकुलं जातम्। सः धावित्वा हंसस्य शरीरात् बाणं निष्कास्य तम् अङ्के अधारयत्। अत्रान्तरे देवदत्तः धावन् तत्र प्राप्तःI सिद्धार्थस्य हस्ते हंसं दृष्ट्वा सः उच्चैः अवदत् - ''सिद्धार्थ ! एषः मम हंसः। मया बाणेन एतत् अनिपातयत्। अतः मह्यं देहि। '' सिद्धार्थः दृढतया अवदत् - ''अहं न दास्यामि। अहम् अस्य रक्षकः अस्मि। तदा तौ विवादं कुर्वन्तौ राजसभां गतौI राजा सर्वं वृत्तान्तं आकर्ण्य आदिशत् -''यस्य पार्श्वे हंसः गमिष्यति सः तस्यैव भविष्यति।'' हंसः सिद्धार्थस्य समीपं गतवान्। सत्यमिदम् यत् ''भक्षकात् रक्षकः श्रेयान्।''

*एकपदेनउत्तरत। (2)

क - कः भूमौ पतितः आसीत

(i) हंसः (ii) राजकुमारः (iii) सिद्धार्थः✓

ख – हंसः कस्य समीपं गतवान्

(i) देवदत्तः (ii) राजकुमारः (iii) सिद्धार्थः

*पूर्णवाक्येन उत्तरत। (3)

क – सिद्धार्थः किं कृत्वा हंसम् अङ्के अधारयत्

ख – सिद्धार्थः दृढतया किं अवदत् ✓

ग - 'भक्षक' इति पदस्य कः विपर्ययः अनुच्छेदे आगतः