१. प्रत्येकी एका वाक्यात उत्तरे लिहा.
(अ) नवाश्मयुगीन संस्कृतीचा विकास कोठे
झाला ?
Answers
Answer:
सिन्धुघाँटीक सभ्यता (३३०० ईसापूर्व सँ १७०० ईसापूर्व तक)[१] विश्वक प्राचीन नदी घाटी सभ्यतासभमे एक प्रमुख सभ्यता छी। [२] सम्मानित पत्रिका नेचरमे प्रकाशित शोधक अनुसार ई सभ्यता कमस कम ८००० बर्ष पुरान रहल अछि । ई हडप्पा सभ्यता आ 'सिंधु-सरस्वती सभ्यता' कऽ नामसँ सेहो जानैत अछि । एकर विकास सिन्धु नदी तथा घघ्घर (प्राचीन सरस्वती) कऽ किनारसँ भेल अछि ।[२] मोहनजोदड़ो, कालीबंगा, लोथल, धोलावीरा, राखीगढ़ी तथा हड़प्पा एकर प्रमुख केन्द्र छल । दिसम्बर २०१४ मे भिर्दाना क अखनतक सबसँ प्राचीन नगर मानैत अछि सिन्धु घाटी सभ्यताक । ब्रिटिश काल खण्डमे भेल उत्खननक आधारमे पुरातत्ववेत्ता तथा इतिहासकारसभक अनुमान अछि ई अत्यन्त विकसित सभ्यता छल आ ई शहर बहुत बेर बसल आ उजडल ।
सन् १८२६ मे पहिल बेर चाल्स मासोन ई पुरान सभ्यताक खोज केने छल । कनिंघम सन् १८५६ मे ई सभ्यताक पहिल सर्वेक्षण केने छल । सन् १८५६ मे कराचीसँ लाहोरक मध्ये रेल्वे लाइनक निर्माणक समय बर्टन बन्धुसभ हडप्पा स्थलक सुचना सरकारके देने छल । ई क्रममे सन् १८६१ मे एलेकजेन्डर कनिघमक निर्देशनमे भारतीय पुरातत्व विभागक स्थापना भेल छल । सिन्धु घाटी सभ्यता कऽ १४०० केन्द्रसभक खोजी भऽ चुकल अछि जहिमे ९२५ केन्द्र भारतमे रहल अछि । ८० प्रतिशत स्थल सरस्वती नदी तथा ओहिके सहायक नदिसभक आसपास रहल अछि । अखन तक कुल खोजीक ३ प्रतिशत स्थलसभक उत्खनन पुरा भेल अछि ।
Explanation: