Question

सर्व निष्क्रिय वायू मूलद्रव्यांचे उपयोग शोधा व तक्ता तयार करून वर्गात लावा​

Answer 1

नियतकालिक सारणीच्या गट 18 मधील घटकांना नोबल वायू म्हणून ओळखले जाते. या घटकांना निष्क्रिय वायू म्हणून देखील ओळखले जाते, जे घटकांसाठी हा समूह अत्यंत जड रासायनिक वर्तन दर्शवित असल्यामुळे त्यांच्यासाठी हे एक अतिशय योग्य नाव आहे.

या वायू या घटकांच्या स्थिरतेमुळे तथाकथित आहेत. ही स्थिरता घटकांच्या पूर्णपणे भरलेल्या बाह्य शेलमुळे आहे. जड वायू त्यांच्या जड किंवा क्वचितच प्रतिक्रियात्मक स्वरूपाकडे दुर्लक्ष करून विविध अनुप्रयोगांमध्ये वापरल्या जातात.

Explanation:

निष्क्रिय गॅस कुटुंबातील सदस्य

आधुनिक नियतकालिक सारणीतील गट 18 चे सदस्य आहेतः

1. हेलियम (तो)
2. नियॉन (ने)
3. आर्गॉन (अर)
4. क्रिप्टन (केआर)
5. झेनॉन (क्सी)
6. रॅडॉन (आरएन)

नोबल गॅसेसचा वापर

• धातुकर्म प्रक्रियेत, आवश्यक निष्क्रिय वातावरण प्रदान करण्यासाठी आर्गॉनचा मोठ्या प्रमाणात वापर केला जातो. टायटॅनियम, अॅल्युमिनियम, स्टेनलेस स्टील आणि मॅग्नेशियम वेल्डिंगमध्ये हे निष्क्रिय वातावरण महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. हे टायटॅनियमच्या उत्पादनात देखील वापरले जाते.
• जर्मेनियम आणि सिलिकॉन क्रिस्टल्समध्ये मर्यादित प्रमाणात अर्गोनचा वापर केला जातो जो इलेक्ट्रिक लाइट बल्ब, ट्रान्झिस्टर इत्यादींमध्ये वापरला जातो.
• इतर द्रवांच्या तुलनेत हीलियमचा उकळत्या बिंदू कमीतकमी असतो. हे लेसरमध्ये आवश्यक असलेले सर्वात कमी तापमान प्राप्त करण्यासाठी वापरले जाते.
• हेलियमचा वापर विभक्त अणुभट्ट्यांमध्ये शीतलक वायू म्हणून केला जातो आणि द्रव-वायू क्रोमॅटोग्राफीमध्ये फ्लो-गॅस म्हणून वापरला जातो. हे त्याचा उपयोग एअरशिप आणि हीलियम बलूनमध्ये आढळतो.
• एखाद्या विशिष्ट प्रदेशाचे हवामान तपासण्यासाठी हेलियम बलून वापरले जातात. हायड्रोजन स्वस्त असला तरी हीलियमला ​​हायड्रोजनपेक्षा जास्त पसंती दिली जाते, कारण हीलियम सहज उपलब्ध आणि हायड्रोजन अत्यंत ज्वलनशील असते. म्हणूनच, सुरक्षिततेच्या समस्यांमुळे विमानात हीलियमला ​​प्राधान्य दिले जाते.
• त्यांचा वापर गॅस सिलिंडर्समध्ये नायट्रोजनपेक्षा ऑक्सिजन सौम्य करण्यासाठी डायव्हर्सद्वारे केला जातो कारण नायट्रोजन सहजपणे रक्तामध्ये विरघळते ज्यामुळे बेंड नावाच्या वेदनादायक स्थितीत परिणाम होतो. नायट्रोजनच्या तुलनेत हीलियम बेंड होण्याचा धोका किंचित कमी असतो.
• निऑनचा वापर डिस्चार्ज ट्यूबमध्ये केला जातो ज्यामुळे निऑन दिवे तयार होणा या लालसर-नारिंगी ग्लोचे कारण आहे.
• झेनॉन आणि क्रिप्टन अतिशय तेजस्वी प्रकाशाच्या निर्मितीमुळे फोटोग्राफिक फ्लॅश युनिटमध्ये त्यांचा अनुप्रयोग शोधतात. हे दीपगृहांमध्ये देखील वापरले जाते.
• निऑन, झेनॉन आणि क्रिप्टन वेगवेगळ्या रंगांचे दिवे तयार करण्यासाठी वापरले जातात.

निष्क्रिय वायूंचे गैर-धातूचे वर्तन

• निष्क्रिय वायू अनेक प्रकारे ठराविक धातू नसतात. ते रंगहीन, गंधहीन वायू आहेत ज्यामध्ये वितळणारे आणि उकळत्या कमी आहेत. ते द्रव स्वरूपात असताना देखील उष्णता आणि विजेचे खराब कंडक्टर आहेत. नियतकालिक सारणीच्या इतर गटांप्रमाणेच जड वायूंचे वितळणे आणि उकळत्या बिंदूमध्ये देखील स्पष्ट ट्रेंड आहेत. वितळणारे आणि उकळत्या बिंदू गट खाली वाढवतात - उकळत्या बिंदू गटात वाढत असले तरी - जरी रेडॉनचा उकळत्या बिंदू अजूनही फक्त -62oC आहे परंतु ते सर्व अगदी कमी तापमानात उकळतात.
• अक्रिय वायूंची घनता देखील गटात कमी होत जाते, परिणामी अणू सर्व वेळ मोठे होत असतात. हेलियममध्ये सर्वात लहान आणि हलके अणू असतात आणि म्हणून हीलियम वायू हवेपेक्षा कमी दाट असतो

To know more

Name the following. 1) inert gases in air. - Brainly.in

https://brainly.in/question/4474896