Hindi, asked by Prashantgmailcom, 1 year ago

शिपाई काकांचे मनोगत

shipai ka Kanchi manogat ​

Answers

Answered by ShravaniG2004
0

Answer:

सूर्य उगवल्यानंतर काही काळाने एक असा क्षण येतो की तो साऱ्या दिवसाचे भवितव्य ठरवतो. त्या क्षणी जर आळस भरला असला तर दिवसभर काही काम होण्याची आशाच नको.

अशा एका धुकाळलेल्या क्षणी कर्नल आपले चकचकीत बूट चमकावत पांडबाच्या अंगणात प्रवेशला. पांडबा अंगणाच्या कडेला उन्हाला पाठ देऊन शांतपणे विडी ओढीत होता. हवा अजिबात हलत नव्हती. त्याच्या विडीचा धूर निष्क्रिय विचारांसारखा डोक्याभोवतीच रेंगाळत होता.

'कर्नल' हे काही त्याचे खरे नाव वा हुद्दा नव्हता. महायुद्धात एक जमादार म्हणून कामगिरी करून तो स्वेच्छेने निवृत्त झाला होता. तो सैन्यात होता एवढीच गोष्ट त्याच्या 'कर्नल' या नामकरणविधीला पुरेशी होती. वास्तविक पाहता गावातल्या टारगट लोकांचा खवचटपणा एवढा नंबरी होता की त्याला किमान 'फिल्डमार्शल'चा किताब मिळायला हरकत नव्हती. भातकापणीचे विळे जर त्या लोकांच्या जिभांइतके वाकडे आणि धारदार असते तर भातकापणी केल्यावर शेत दाढी केल्यासारखे तुळतुळीत झाले असते असे कर्नल नेहमी म्हणत असे.

पांडबा सर्वांकडे सतत संशयाने पाहत असे. तो कोण, कुठला, त्याचे संपूर्ण नाव काय, याची कोणालाच कल्पना नव्हती. तो तबला वाजवतो एवढ्यावरून 'तबलापंडित' असे त्याचे बारसे करण्याचा काही लोकांनी अयशस्वी प्रयत्न केला होता, पण ते धेडगुजरी नाव ऐकताच पांडबाने आपल्या लठ्ठ पंजाने बोलणाऱ्याच्या गळ्याचे पैस माप घेतले होते.

'काय करावे?' हा प्रश्न पांडबाभोवती फेर धरून नाचत होता. कर्नलला पाहताच त्याच्या चेहऱ्यावर उत्साह उजळला. अख्ख्या गावात तो कर्नलशीच काय ते संबंध बाळगून होता.

त्याचा तबला आणि कर्नलच्या युद्धाच्या कथा यांच्याभोवतीचे वलय अतिपरिचयामुळे निघून गेले होते. दोघांपैकी कुणीही आपल्या विषयात काही बोलला तर दुसरा ते स्थितप्रज्ञासारखे ऐकून घेई. आपल्या मनातले विचार शब्दांच्या आरशात पाहिले की शिंक येऊन गेल्यासारखे स्वच्छ वाटते, त्याचा समोरच्या व्यक्तीशी काही संबंध नसतो हे दोघांनाही उमगले होते.

त्या दोघांना जोडणारा एक चोख धागा दारूचा होता. कुठूनतरी आवश्यक माहिती आणि सामग्री गोळा करून कर्नलने आपल्या पडवीत एक छोटीशी भट्टी लावली होती. संध्याकाळ रात्रीच्या सीमारेषेवर ते न चुकता बैठक जमवीत.

"या" पांडबाने कर्नलचे भरघोस स्वागत केले आणि तो उकिडव्याचा बसता झाला. कर्नलला कर्नल म्हणणे वा त्याचे खरे नाव विचारणे दोन्हीही पांडबाला अपमानास्पद वाटे. त्यामुळे तो एकवचनी वा बहुवचनी संबोधनावरच काम भागवे.

कपड्यांची घडी मोडणार नाही याची काळजी घेत पायावर पाय टाकून कर्नल बांधाच्या दगडावर पुतळ्यासारखा निश्चल बसला. आपल्या पाठीत लाथ बसेल काय याचा अंदाज घेत एक कुत्रे त्याचे बूट हुंगून गेले.

"चहा घेणार?" पांडबाने विचारले, आणि उत्तराची अपेक्षा न धरता तो हाताचा रेटा देऊन उभा राहिला. चुलीतील लाकडे पुढे सरकवून फुंकणीने फुंकर मारताना गूळ संपला आहे हे त्याच्या ध्यानात आले. लाकडे पुन्हा मागे ओढून त्याने पैशाचा कसा कमरेला खोचला आणि तो पांदीतील वाट तुडवू लागला.

दुकानात रिकामटेकड्या लोकांचा अड्डा नेहमीप्रमाणेच जमला होता. दुकानदाराने कुठलीतरी जुनी मोटार कशी स्वस्तात मिळवली याचे रसभरित चर्वण चालू होते.

'मोटार' हा शब्द कानी पडताच पांडबाच्या नजरेसमोर कारंजे उसळले. शिवपूरचा दरबार त्याच्याभोवती उभा राहिला. पडत्या पावसात नबाबांनी सकीनाबीचे गाणे ऐकायची इच्छा प्रकट केली होती तेव्हा सकीनाबी त्याच्या केहरव्याच्या तालावर डोलत बसली होती. "नबाबांना सांगा की आज बाई गाणार नाहीत. आज तबल्याचे राज्य आहे. जर नबाबांना तबला ऐकायचा असेल तर आमचे दरवाजे खुले आहेत" तिने दिवाणजींना परस्पर वाटेला लावले होते.

कडाडणाऱ्या विजेची चमक सकीनाबीच्या काळ्याशार डोळ्यांवर पसरली आणि नबाबांनी प्रवेश केला.

बैठक जमवून सकीनाबीने दिलेला विडा त्यांनी तोंडात सोडला आणि उघड उघड नाराजीने तबल्याकडे पाहिले. पांडबाला एकदम निखारे उधळल्यासारखे वाटले. अब्दुलमियां सारंगियाला नजरेनेच गप्प करून त्याने साडेअकरा मात्रांच्या तालाचा पेशकार भरायला सुरुवात केली. दोन आवर्तनांतच नबाबांच्या नाराजीची जागा बेचैनीने घेतली आणि ते चुकत चाललेला मात्रांचा हिशेब जमवायची खटपट करू लागले.

हुलकावण्या देत तो समेवर आला तेव्हा नबाबांचे तोंड वासले होते आणि त्यातून लाल रस मलमलीच्या अंगरख्यावर ओघळत होता.

जाताना आपले सगळे दागिने, चढाव आणि मोटार पांडबाला अर्पण करून विड्याने रंगलेला अंगरखा घातलेली नबाबांची आकृती अनवाणी वाड्यावर गेली.

लाकडासारखा ताठलेला त्याचा देह गडग्याजवळ उभा पाहताच दुकानातल्या टो़ळक्याच्या गप्पा बंद पडल्या. पांडबाला दुखावण्यासारखे आपण काही बोललो का याची प्रत्येकजण धास्तावल्या मनाने आठवण करू लागला.

एक कावळा शांततेवर ओरखडे उमटवत झेपावला तेव्हा पांडबा भानावर आला.

तो गूळ घेऊन परतला तेव्हा कर्नलने आंगण झाडून स्वच्छ केले होते आणि तो दिमाखात आपल्या कर्तबगारीकडे बघत उभा होता.

झोपेत चालत असल्यासारखा सरसरत पांडबा तबल्यापाशी गेला आणि कापूस सांडत असलेली त्यावरील मखमली गादी त्याने हळुवार हाताने बाजूला सारली.

Similar questions