Question

तळे परिसंस्था स्पष्ट करा​

Answer 1

पृथ्वीवरील विशाल जीवसंहतीचे लहान एकक. परिसंस्था ही संज्ञा परि (भोवतालचे) हा उपसर्ग संस्था या शब्दाला जोडून तयार झालेली आहे. परिसंस्थेत सजीव (वनस्पती, प्राणी आणि सूक्ष्मजीव) आणि त्यांच्या पर्यावरणातील अजैविक घटक (हवा, पाणी, खनिजे, माती) एकत्र राहतात आणि ते एकमेकांवर अवलंबून असतात.

परिसंस्थेत जे घटक असतात त्यांना एकत्रित राहण्यासाठी सक्षम अशी स्थिती असते आणि तिच्यात स्वयंविकासाची क्षमता असते. कोणत्याही परिसंस्थेत सजीव-सजीव आणि सजीव-पर्यावरण अशा आंतरक्रिया व्यापक स्तरावर घडून येत असतात. त्यामुळे परिसंस्थेचा विस्तार केवढाही असू शकतो. काही परिसंस्था नैसर्गिक प्रदेशाएवढया विशाल तर काही परिसंस्था नदी, तळे, वने अशा लहान विस्ताराच्या असतात.

परिसंस्थेतील अशा घटकांचे ठळक दोन गट पडतात:

(१) अजैविक, (२) जैविक.

Answer 2

Answer:

• तळे परिसंस्था किंवा लेक इकोसिस्टममध्ये जैविक (जिवंत) वनस्पती, प्राणी आणि सूक्ष्मजीव तसेच अजैविक (निर्जीव) भौतिक आणि रासायनिक परस्परसंवाद समाविष्ट असतात. तळे परिसंस्था हे लेन्टिक इकोसिस्टम्सचे उत्कृष्ट उदाहरण आहे ज्यात तलाव, तलाव आणि पाणथळ जागा समाविष्ट आहेत आणि या लेखातील बहुतेक भाग सामान्यतः लेन्टिक तळे परिसंस्था संदर्भ देते.
• तळे परिसंस्था तुलना लॉटिक इकोसिस्टमशी केली जाऊ शकते, ज्यामध्ये नद्या आणि नाले यांसारख्या वाहत्या पार्थिव पाण्याचा समावेश होतो. एकत्रितपणे, या दोन परिसंस्था गोड्या पाण्याच्या परिसंस्थेची उदाहरणे आहेत.
• लेंटिक प्रणालीची जैवविविधता सरोवर किंवा तलावाच्या पृष्ठभागाच्या क्षेत्रासह वाढते. हे अंशतः स्थलीय प्रजातींच्या मोठ्या प्रणालीला सामोरे जाण्याच्या उच्च संभाव्यतेमुळे होते. मोठ्या प्रणाल्यांमध्ये मोठ्या लोकसंख्येचा कल असल्याने, नामशेष होण्याची शक्यता कमी होते.
• तापमान व्यवस्था, पी.एच. मूल्य, पोषक तत्वांची उपलब्धता, निवासस्थानाची जटिलता, विशिष्टता दर, स्पर्धा आणि शिकार यासह अतिरिक्त घटक प्रणालींमध्ये आढळणाऱ्या प्रजातींच्या संख्येशी संबंधित आहेत.

#SPJ3