Question

ਵਿਸਮਕ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਕਿਸਮ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ​

Answer 1

☘ ਵਿਸਮਕ :

　　　　　　　　　　　 

• ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮਨ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ, ਗ਼ਮੀ, ਹਰਾਨੀ, ਡਰ ਆਦਿ ਭਾਵ ਅਚਾਨਕ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਆਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸਮਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |

_____________________

☘ ਵਿਆਕਰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਸਮਕ ਦੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ |

1️⃣)　 ਪ੍ਰਸੰਸਾਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ :

• ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਦੇ ਭਾਵ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਸਾਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
• ਜਿਵੇਂ : ਆਹਾ! ਸ਼ਾਬਾਸ਼! ਖ਼ੂਬ!

　　　　　

2️⃣) 　ਸ਼ੰਕਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ :

• ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਦੁੱਖ ਜਾਂ ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੇ ਭਾਵ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣ, ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ੋਕਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
• ਜਿਵੇਂ ਉਫ ਹਾਏ! ਉਹੋ! ਹਾਏ ਰੱਬਾ!

　　　

3️⃣) 　ਹੈਰਾਨੀਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ :

• ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਵਾਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈਰਾਨੀ ਦੇ ਭਾਵ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
• ਜਿਵੇਂ ਓਹ! ਆਹਾ! ਹੈਂ! ਹੈਂ – ਹੈਂ ਵਾਹ ! ਵਾਹ-ਵਾਹ !

　

4️⃣)　 ਸੂਚਨਾਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ :

• ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਸੂਚਨਾ ਦੇਣ ਜਾਂ ਸੁਚੇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚਨਾਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
• ਜਿਵੇਂ : ਸੁਣੋ ਜੀ ਹਟ ਜੀ ਖ਼ਬਰਦਾਰ ਠਹਿਰ ਜਾ! ਬਚ ਕੇ !

　　

5️⃣) 　 ਸੰਬੋਧਨੀ ਵਿਸਮਕ :

• ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣ ਜਾਂ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਨ ਲਈ ਬੋਲੇ ਜਾਣ, ਉਹਨਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨੀ ਵਿਸਮਕ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
• ਜਿਵੇਂ : ਨੀ ਕੁੜੀਏ ! ਓਏ ਕਾਕਾ ! ਵੇ ਮੁੰਡਿਆ।

　

6️⃣) 　ਸਤਿਕਾਰਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ :

• ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਵਾਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਤਿਕਾਰ ਜਾਂ ਪਿਆਰ ਦੇ ਭਾਵ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਤਿਕਾਰਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
• ਜਿਵੇਂ : ਧੰਨ ਭਾਗ ਆਓ ਜੀ ! ਜੀ ਆਇਆਂ ਨੂੰ!

　

7️⃣)　 ਫਿਟਕਾਰਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ :

• ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਵਾਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿਟਕਾਰ ਜਾਂ ਲਾਹਨਤ ਦੇ ਭਾਵ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫਿਟਕਾਰਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
• ਜਿਵੇਂ : ਲੱਖ ਲਾਹਨਤ ! ਫਿੱਟੇ-ਮੂੰਹ !

　

8️⃣)　 ਅਸੀਸਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ :

• ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਅਸੀਸ ਜਾਂ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇ ਭਾਵ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਸਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
• ਜਿਵੇਂ : ਸਾਂਈਂ ਜੀਵੇ ! ਖ਼ੁਸ਼ ਰਹਿ ਜੁਆਨੀਆਂ ਮਾਣ !

　

9️⃣) 　ਇੱਛਾਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ :

• ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਮਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੇ ਭਾਵ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਛਾਵਾਚਕ ਵਿਸਮਕ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
• ਜਿਵੇਂ : ਹੇ ਕਰਤਾਰ ! ਹੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ! ਜੇ ਕਦੇ ! ਕਾਸ਼ !