Question

1.अधोलिखित वाक्येधु रेखांकितपदानाम् संचि पदम् / संधि विच्छेदम्
चिनुत । (केवलम् प्रभचतुष्टयम् )

(रामः च लक्ष्मणशबनम् गती
(1) रामक्ष (ख) रामच
(ग) रामारूच
(11) बने नप + रक्षति ।
(1) नृपरक्षति (ख) नृपोरक्षति
(ग) नृपः रक्षति
(1) अत्र बालस्तितति।
(क) बाल:तितति
(ख) बालम् - तितति
(ग) बाल
तिहति
(iv) मूर्खण पुत्रेण कोऽर्थः ?
(1) का अर्थ:
(ग) कम् + अर्थ:
(v) गणेशः पजाननः अपि कथ्यते।
(1) पड. आननः​

Answer 1

Answer:

कक्षा- दशमी

पूर्णांक : - 80 अवधि: - होरा त्रयम् ( 3 hrs )

निर्देशा:- 1. अस्मिन् प्रश्नपत्रे द्वौ भागौ स्त: ।

2. भाग: - अ :- बहुविकल्पात्मक: प्रश्ना: (40 अङ्का: ) अस्ति ।

3. भाग: - आ :- वर्णनात्मक: प्रश्ना: ( 40 अङ्का: ) अस्ति ।

4. सर्वेषाम् प्रश्नानाम् उत्तराणि संस्कृतेन लेखनीयानि ।

5. प्रश्नानाम् निर्देशा: ध्यानेन अवश्यम् पठनीय: ।

भाग: - ‘अ’ : बहुविकल्पात्मका: प्रश्ना: ( 40 अङ्का: )

अनुप्रयुक्त – व्याकरणम् ( 25 अङ्का: )

1. अधोलिखित वाक्येषु रेखांकितपदानाम् संधि पदम् / संधि विच्छेदम् पदम् वा चिनुत । { केवलम् प्रश्नचतुष्टयम् }

(निम्नलिखित वाक्यों में रेखांकित पदों के संधि पद अथवा संधि-विच्छेद पद चुनिए ।) { केवल चार प्रश्न } (1×4=4 अङ्का:)

(i) राम: + च लक्ष्मणश्च वनम् गतौ ।

(1) रामश्च (ख) रामच (ग) रामास्च

(ii) वने नृप: + रक्षति ।

(1) नृपरक्षति (ख) नृपोरक्षति (ग) नृप: रक्षति

(iii) अत्र बालस्तिष्ठति।

(क) बाल: + तिष्ठति (ख) बालम् + तिष्ठति (ग) बालक + तिष्ठति

(iv) मूर्खेण पुत्रेण कोऽर्थ: ?

(1) कः + अर्थ: (ख) काः + अर्थ (ग) कम् + अर्थ:

( v ) गणेश: षडानन: अपि कथ्यते ।

(1) षड् + आनन: (ख) षट + आनन:(ग) षडा + नन

2 . अधोलिखित वाक्येषु रेखांकितपदानाम् समासम् विग्रहम् वा प्रदत्तविकल्पेभ्य: चिनुत । { केवलम् प्रश्नचतुष्टयम् }

(निम्नलिखित वाक्यों में रेखांकित पदों का समास अथवा विग्रह दिए गए विकल्पों में से चुनिए ।) { केवल चार प्रश्न } (1×4=4 अङ्का:)

i) सः प्रतिदिनम् पूजां करोति ।

1) दिनं-दिनं प्रति (ख) प्रति दिने(ग) अदिने

ii) उपराजम् मन्त्री तिष्ठति ।

1) राज्ञ: पार्श्वे (ख) राज्ञ: समीपम् (ग) राज्ञ: समीपे

iii) रामलक्ष्मणौ वनं अगच्छताम् ?

(क) राम लक्ष्मण (ख) राम लक्ष्मण: (ग) रामः च लक्ष्मण: च

(iv) सत्यसमम् तप: नास्ति ।

1) सत्येन समम् (ख) सत्यात् समम् (ग) सत्यस्य समम्

( v ) भारतभूमि: वीरजननी अस्ति ।

(2) वीराः जननी (ख) वीरः जननी (ग) वीराणाम् जननी

3 . अधोलिखित वाक्येषु रेखांकितपदानाम् प्रकृति-प्रत्ययौ संयोज्य विभज्य वा उचितम् उत्तरम् प्रदत्तविकल्पेभ्य: चिनुत । { केवलम् प्रश्नचतुष्टयम् }

(निम्नलिखित वाक्यों में रेखांकित पदों के प्रकृति-प्रत्यय जोड़कर अथवा अलग करके उचित उत्तर दिए गए विकल्पों में से चुनिए ।) { केवल चार प्रश्न }(1×4=4 अङ्का:)

( i ) वयं बुद्धि+मतुप् जनं प्रणमाम: ।

क ) बुद्धिमान् (ख) बुद्धिमन्तम्(ग) बुद्धिमती

( ii) सा बालिका मधुरस्वरेण गायति ।

1) बालक + टाप् (ख) बालक + तल् (ग) बालक +ङ्ीप्

( iii) सः पठनस्य महत् + त्व जानाति ।

(क) महता (ख) महतम् (ग) महत्वम्

(iv) गजस्य स्थूलत्वम् पश्य ।

1) स्थूल + तम् (ख) स्थूल + त्व (ग) स्थूल + ल्यप्

( v ) वानरस्य चपल + त्व बालेभ्य: रोचते ।

1) चपलत्वम् (ख) चपलत्व (ग) चपलता

4 . वाच्यस्य नियमानुगुणम् उचितं विकल्पम् चिनुत । ( केवलम् प्रश्नत्रयम्