11. समाजशास्त्रचे व्यपतिचे किती
विचारप्रवाह आहेत.?
Answers
Answer:
तत्त्वज्ञानाचे समाजशास्त्र ही समाजशास्त्राची उपशाखा आहे[१], ही तत्त्वज्ञानाची शाखा नाही. 'तत्त्वज्ञानाचे समाजशास्त्र' ही तुलनेने नवी संज्ञा आहे.'ज्ञानाचे समाजशास्त्र' आणि 'विज्ञानाचे समाजशास्त्र' या संज्ञांच्या धर्तीवर ही नवी संज्ञा तयार करण्यात आली आहे. कोणत्या सामाजिक परिस्थितीत तात्त्विक विचार निर्माण होतात, त्या परिस्थितींचा अभ्यास या शाखेत केला जातो.
हेतू
'तत्त्वज्ञानाचा समाजातील प्रभाव समजून घेणे' हा या विद्याशाखेचा मुख्य हेतू आहे. तत्त्वज्ञानाच्या समाजावर वेगवेगळा परिणाम होत असतो. त्या परिणामांमध्ये आणि त्या काळातील वेगवेगळ्या बौद्धिक कृतींमध्ये गुंतलेल्या सामाजिक परिस्थिती समजावून घेणे; समाजात विविध स्तरावर घडणाऱ्या तत्त्वज्ञानात्मक संशोधनांच्या प्रक्रिया समजून घेणे आणि त्या प्रक्रियांच्या सामाजिक संरचनांचा व आकृतिबंधांचाही शोध घेणे, असे विविध हेतू या ज्ञानशाखेमागे आहेत
उत्तरः
प्रश्नासोबत समाजशास्त्रीय विचारांच्या तीन शाळा – संघर्ष सिद्धांत, संरचनात्मक कार्यात्मकता आणि प्रतीकात्मक संवादवाद. या तीन शाळा जाणून घेणे कोणत्याही इच्छुक समाजशास्त्रज्ञासाठी आवश्यक आहे.
स्पष्टीकरण:
या वादविवादांना या क्षेत्रातील लोकांकडे लक्ष वेधले जाते, तथापि, समाजशास्त्रज्ञ सामान्यतः असे म्हणतील की व्यवसाय प्रामुख्याने तीन सैद्धांतिक अभिमुखतेवर केंद्रित आहे. ही तीन सैद्धांतिक अभिमुखता आहेत: स्ट्रक्चरल फंक्शनलिझम, सिम्बॉलिक इंटरॅक्शनिझम आणि कॉन्फ्लिक्ट पस्पेक्टिव्ह. विचारांची शाळा ही समाजशास्त्राच्या व्याप्तीची आणखी एक महत्त्वाची विचारसरणी आहे. हे औपचारिकतावादी विचारसरणीच्या प्रतिक्रियेत उद्भवते. तथापि, समाजशास्त्राच्या व्याप्ती आणि विषयाबद्दल समाजशास्त्रज्ञांमध्ये दोन मुख्य विचारसरणी आहेत जसे की (1) औपचारिक किंवा विशेषज्ञ विचारांची शाळा आणि (2) सिंथेटिक स्कूल ऑफ विचार.
विचारांची शाळा, किंवा बौद्धिक परंपरा, लोकांच्या एका गटाचा दृष्टीकोन आहे जे तत्त्वज्ञान, शिस्त, श्रद्धा, सामाजिक चळवळ, अर्थशास्त्र, सांस्कृतिक चळवळ किंवा कला चळवळीची सामान्य वैशिष्ट्ये किंवा दृष्टिकोन सामायिक करतात.
#SPJ3