अधोलिखितान् गद्यांशान् पठित्वा प्रदत्त प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखन्तु।
गद्यांश :-
परिश्रमः सफलतायाः कुञ्चिका भवति। परिश्रमी मानवः एव सफलता प्राप्नोति। अलस: नरः भाग्यवादी भवति। सः सर्वदा चिन्तयति यत् - भाग्येन एव सर्वम् फलति। किन्तु एतद् विपरीतं परिश्रमी नरः परिश्रमेण सर्वाणि कार्याणि साधयति। सः सर्वदा परिश्रमे एव विश्वसिति। परिश्रमेण तस्य जीवनं सुखमयं समृद्धं शान्तिपूर्णं च भवति। अत: उच्यते - उद्यमेनैव सिध्यन्ति कार्याणि न मनोरथैः ।
(i) एकपदेन उत्तरत :-
(क) परिश्रमः कस्याः कुञ्जिका भवति ?
(ख) क: नरः भाग्यवादी भवति ?
(ii) पूर्णवाक्येन उत्तरत :-
(क) भाग्यवादी नरः किम् चिन्तयति ? (ख) परिश्रमिणः जीवनं कीदृशं भवति ?
(li) निर्देशानुसारम् उत्तरत :-
(क) 'सर्वाणि कार्याणि' इत्यनयोः विशेष्यपदं किम् ?
(ख) 'अलस' इत्यस्य विलोमपदं गद्यांशात् चिनुत । (ग) 'उद्यम' इत्यस्य पर्यायपदं अत्र किं प्रयुक्तम् ?
(घ) स: सर्वदा परिश्रमे एव विश्वसिति इति वाक्ये कर्तृपदं किम् ?
Answers
(क) परिश्रमः कस्याः कुञ्जिका भवति ?
➲ परिश्रमः सफलतायाः कुञ्चिका भवति।
(ख) क: नरः भाग्यवादी भवति ?
➲ अलस: नरः भाग्यवादी भवति।
(क) भाग्यवादी नरः किम् चिन्तयति ?
➲ भाग्यवादी नरः सर्वदा चिन्तयति यत् भाग्येन एव सर्वम् फलति।
(ख) परिश्रमिणः जीवनं कीदृशं भवति ?
➲ परिश्रमिणः जीवनं सुखमयं समृद्धं शान्तिपूर्णं च भवति।
(क) 'सर्वाणि कार्याणि' इत्यनयोः विशेष्यपदं किम् ?
➲ 'सर्वाणि कार्याणि' इत्यनयोः विशेष्यपदं ‘कार्याणि’
(ख) 'अलस' इत्यस्य विलोमपदं गद्यांशात् चिनुत ।
➲ 'अलस' इत्यस्य विलोमपदं गद्यांशात् ‘परिश्रम’
(ग) 'उद्यम' इत्यस्य पर्यायपदं अत्र किं प्रयुक्तम् ?
➲ 'उद्यम' इत्यस्य पर्यायपदं ‘परिश्रम’ प्रयुक्तम्।
(घ) स: सर्वदा परिश्रमे एव विश्वसिति इति वाक्ये कर्तृपदं किम् ?
➲ स: सर्वदा परिश्रमे एव विश्वसिति इति वाक्ये कर्तृपदं ‘सः’
○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○
Explanation:
(i) सफलतायाः
(ii) अलसाः