प्लास्टिक आणि ई-कचरा यांच्या पुनर्चक्रीकरणाचे
नियम लिहा.
Answers
Explanation:
इलेक्ट्रॉनिक वस्तू, संगणक, मोबाईल्स यासारख्या आपल्या सध्याच्या आधुनिक जीवनशैलीची गरज बनलेल्या वस्तूंमुळे जगभरातल्या पर्यावरणाच्या समस्या वाढत आहेत. यातील सर्वात मोठी समस्या आहे ती ई-कचर्‍याची. बिघडलेले किंवा खराब झालेले मोबाइल फोन्स, लॅपटॉप, टेलिव्हिजन संच, आणि कॉम्प्युटर्स यांसारख्या वस्तूंमुळे आरोग्य आणि पर्यावरणाच्या समस्या निर्माण होत आहेत. गंभीर आजारांचे स्रोत बनलेल्या या ई-कचर्‍याचे भारतासारख्या विकसनशील देशांत बरेच जास्त प्रमाण आहे.
सरकारी आकडेवारीनुसार भारतात २००४मध्ये १,४६,८०० टन इतका ई-कचरा होता. २०१२मध्ये तो वाढून ८,००,००० टन झाला असल्याचे अनुमान आहे. ई-कचरा निर्माण करणार्‍या देशातील प्रमुख शहरांमध्ये दिल्ली, मुंबई, बंगलोर, कलकत्ता, चेन्नई आणि हैदराबाद या महानगरांचा आणि पुण्यासारख्या आयटी क्षेत्राशी संबंधित शहरांचा समावेश आहे.
प्लास्टिक रिसायकलिंग नियम :
- सर्व प्लास्टिकचा पुनर्वापर करता येत नाही.
- पुनर्वापर न करता येण्याजोगे काही प्लास्टिक पुढीलप्रमाणे : प्लॅस्टिकच्या पिशव्या, स्ट्रॉ, कीबोर्ड इत्यादी.
- कॉफी कपचा पुनर्वापर करता येत नाही.
- आम्ही कोणत्याही प्लास्टिकच्या वस्तूप्रमाणे घाणेरड्या प्लास्टिकचा पुनर्वापर करू शकत नाही आणि त्यावर अन्नाचे अवशेष आहेत.
- प्लास्टिकचा पुनर्वापर केल्यानंतर शेवटी त्याची गुणवत्ता कमी होते.
ई-वेस्ट रिसायकलिंग नियम:
- पुनर्वापराच्या प्रक्रियेसाठी ई-कचरा थेट टाकता येणार नाही.
- ई-कचर् याच्या पुनर्वापराची प्रक्रिया बदलते, त्यानुसार पुनर्वापर केल्या जाणाऱ्या साहित्यावर आणि त्या सामग्रीमध्ये वापरल्या जाणार् या तंत्रज्ञानावर अवलंबून असते.
- ई-कचऱ्याच्या पुनर्वापराच्या प्रक्रियेसाठी संकलन आणि वाहतूक हे सुरुवातीच्या काळातील दोन टप्पे आहेत. प्रथमतः पुनर्वापर करणारे कलेक्शन बिन्स किंवा इलेक्ट्रॉनिक्स टेक-बॅक बूथ विशिष्ट ठिकाणी वापरतात आणि ठेवतात आणि नंतर या ठिकाणांहून गोळा केलेला ई-कचरा आवश्यक रीसायकलिंग प्लांट्स आणि सुविधांमध्ये पोहोचवतात.
- ई-कचऱ्याचे पुनर्चक्रण सुविधांकडे संकलन व वाहतूक केल्यानंतर ओढ्यात वापरल्या जाणाऱ्या साहित्यासह ई-कचरा आणि नंतर त्यावर प्रक्रिया करून स्वच्छ वस्तूंमध्ये त्याचे विभाजन केले जाते, ज्याचा उपयोग नवीन उत्पादने तयार करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
- ई-कचरा पदार्थांचे कार्यक्षम पृथक्करण हा इलेक्ट्रॉनिक कचर् याच्या योग्य पुनर्वापराचा आधार आहे. ई-कचर् याचे तुकडे केल्याने धातू आणि अंतर्गत सर्किटरीपासून प्लास्टिकचे वर्गीकरण आणि पृथक्करण करणे सुलभ होते आणि पुढील वर्गीकरणाची तयारी करण्यासाठी टाकाऊ वस्तूंचे 100 मिमी इतके लहान तुकडे केले जातात.