सभायां इति पदे का विभक्ति
Answers
Answer:
•संस्कृत में संबोधन को छोड़कर सात विभक्तियां , 3 लिंग एवं तीन वचन होते हैं ।
•संस्कृत में तीन वचन होते हैं - एकवचन >> जिससे एक वस्तु का बोध हो , द्विवचन >> जिसमें दो वस्तुओं का बोध हो तथा बहुवचन >> जिससे अनेक वस्तुओं का बोध हो।
•लिंग : संस्कृत भाषा में 3 लिंग होते हैं। सामान्यता पुरुष जाति का बोध कराने वाले शब्द पुल्लिंग में , स्त्री जाति का बोध कराने वाले शब्द स्त्रीलिंग में तथा अन्य शब्द नपुसंकलिंग में होते हैं।
•संस्कृत में छह कारक होते हैं - कर्ता, कर्म ,करण, संप्रदान अपादान, अधिकरण।
•कारक को प्रकट करने के लिए शब्द के साथ जो प्रत्यय जोड़ा जाता है उसे विभक्ति कहते हैं।
उत्तराणि :
१. पदानि - धूलिम्
लिङ्गम् - स्त्रीलिङ्गम्
विभक्ति: - द्वितीया:
वचनम् - एकवचनम्
२.पदानि - नाम्नि
लिङ्गम् - नपुसंकलिङ्गम्
विभक्ति: - सप्तमी
वचनम् -एकवचनम्
३.पदानि - अपर:
लिङ्गम् - पुँल्लिङ्गम्
विभक्ति: - प्रथमा
वचनम् - एकवचनम्
४.पदानि - कन्यानाम्
लिङ्गम् - स्त्रीलिङ्गम्
विभक्ति: - षष्ठी
वचनम् - बहुवचनम्
५.पदानि - सहभागिताम्
लिङ्गम् - स्त्रीलिङ्गम्
विभक्ति: -द्वितीया
वचनम् - एकवचनम्
६.पदानि - नापितै:
लिङ्गम् - पुँल्लिङ्गम्
विभक्ति: -तृतीया
वचनम् - बहुवचनम्
Explanation:
hope it helps
सभायां इति पदे सप्तमी विभक्ति एकवचनम् अस्ति |
- सभा शब्दः लता इव शब्दरूपस्य अनुवर्तते।
शब्दरूप: यथा लिखितुं शक्यते -
विभक्ति एकवचनं द्विवचनं बहुवचनं
प्रथमा सभा सभे सभाः
द्वितीया सभाम् सभे सभाः
तृतीया सभया सभाभ्यां सभाभिः
चतुर्थी सभायै सभाभ्यां सभाभ्यः
पञ्चमी सभायाः सभाभ्यां सभाभ्यः
षष्ठी सभायाः सभयोः सभानाम्
सप्तमी सभायाम् सभयोः सभासु
संबोधनं हे सभे ! हे सभे ! हे सभाः !
अतः दत्तशब्दस्य सप्तमी विभक्ति एकवचनम् इति द्रष्टुं शक्यते |
#SPJ2