Question

अधोलिखित-पदेषु विग्रहं कृत्वा समासनाम लिखत-
दृढनिश्चयः, अनिकेतः, स्थिरमतिः, अनपेक्षः, गतव्यथः, कर्मफलत्यागः, निरहङ्कारः,
सर्वभूतहिते

Answer 1

दृढनिश्चयः → दृढः च असौ निश्चयः / दृढः निश्चयः यस्य सः → कर्मधारय समासः / बहुव्रीहि समासः

अनिकेतः → न निकेतः इति → नञ् तत्पुरुष समास:

स्थिरमतिः → स्थिरा मतिः यस्य यस्याः वा इति → बहुव्रीहि समास:

अनपेक्षः → न अपेक्षः इति → नञ् तत्पुरुष समासः

गतव्यथः → गता: व्यथाः यस्य स इति → बहुव्रीहि समास:

कर्मफलत्यागः → कर्मणः फलम् इति कर्मफलम्/ तस्य (कर्मफलस्य) त्यागः इति → तत्पुरुष समास:

निरहङ्कारः → निर्गतः अहङ्कारः यस्य इति → बहुव्रीहि समास:

सर्वभूतहिते → सर्वभूताय हिते इति → तत्पुरुष समास:

 

अतिरिक्त जानकारी :

प्रस्तुत प्रश्न पाठ स मे प्रियः ( वह मुझे प्यारा है) से लिया गया है। इन श्लोकों का संकलन महर्षि वेदव्यास द्वारा लिखित श्रीमद्भगवद्गीता (महाभारत का अंग) के बारहवें अध्याय से किया गया है।

समास :

जब अनेक पदों को एक साथ मिलाकर एक पद के समान बना लिया जाता है तो यह मिला पद समस्त पद कहलाता है तथा यह पदों के मिलने की प्रक्रिया समास कहलाती है।

समास के भेद :

समास के मुख्यतः छः भेद होते हैं

1. तत्पुरुष समास

2. बहुव्रीहि समास

3. अव्ययीभाव समास  

4. द्वन्द्व समास

5. द्विगु समास

6. कर्मधारय समास

 

इस पाठ से संबंधित कुछ और प्रश्न :  

प्रदत्त पदानां प्रकृति-प्रत्यय-परिचयः देय:-

संनियम्य, समाधातुम्, आप्तुम्, सन्तुष्टः, विवर्जितः, अशक्तः, कर्तुम्, आश्रितः

https://brainly.in/question/15097496

रिक्तस्थानानि पूरयत-

(क) संनियम्येन्द्रियग्राम.....

(ख) सन्तुष्टः.............योगी।

(ग) अनपेक्ष:...........दक्षः।

(घ) तेषामहं.................मृत्युसंसारसागरात्।

(ङ) शुभाशुभपरित्यागी........स मे प्रियः।

brainly.in/question/15097493